Dotychczas sztuka zdobienia budynków przez wyrzynanie ozdobnych elementów nie była przedmiotem dokładniejszych badań. Odmawiano jej nawet wartości artystycznej. Uznawano, że jest ona jedynie obiektem zainteresowań architektów i etnografów.

Ostatnie lata przyniosły zmianę, ponieważ coraz częściej zdobnictwo uważane jest za część lokalnej tradycji, którą powinniśmy chronić. Zdobnictwo chat postrzegane jest dziś przede wszystkim jako przejaw regionalnego zróżnicowania budownictwa drewnianego oraz element podnoszący jego walory estetyczne.



Artur Gaweł oprócz ogólnej charakterystyki budynków mieszkalnych na Białostocczyźnie analizuje powstanie i rozwój zdobnictwa, techniki wykonywania detali zdobniczych oraz motywy zdobnicze.

Dzięki książce możemy zapoznać się z różnorodnymi zdobieniami okien i drzwi. Bogata jest zwłaszcza analiza wspomnianych detali, które zdobią drewniane chaty. Autor opisuje różne rodzaje szczytów oraz związane z nimi wiatrownice, rogowniki i pazdury, a także listwy podokapowe czy naroża.

Materiał ilustracyjny zebrany w książce pochodzi między innymi z miejscowości położonych w okolicach Bielska Podlaskiego, Hajnówki, Narwi i Zabłudowa. Na tym obszarze zachowało się do dziś najwięcej domów z bogatym zdobnictwem.



Ciekawostką jest fakt, że oprócz tekstu w języku polskim książka zawiera także tłumaczenie angielskie i niemieckie. Dzięki temu stanowi ciekawe źródło informacji i wiedzy także dla czytelników spoza naszego kraju.

"Album jest przykładem rzetelnego opracowania bogatego materiału terenowego, właściwej typologii i doboru ilustracji. W części opisowej autor nakreślił szerszy kontekst kulturowy zjawiska, jakim jest zdobienie budynków drewnianych. Mimo, iż praca ma charakter popularny, będzie też studiowana przez badaczy przedmiotu, bowiem autor uwiarygodnia swoje rozważania zamieszczoną bibliografią oraz doskonale skomponowanym serwisem ilustracyjnym, oddającym całe bogactwo estetyki związanej ze zdobieniem wiejskiego budownictwa." - napisał w recenzji pracy dr. hab. Jan Święcha.

Wydawca: Orthdruk, Białystok 2007.
Książka jest dostępna w księgarniach.