#OdkrywamyPodlaskieGminy – Wyszki
Na facebook’owym profilu Województwa Podlaskiego trwa akcja #OdkrywamyPodlaskieGminy. Co tydzień przedstawiamy jedną z nich. Tym razem zapraszamy do gminy Wyszki.
Położona w środkowo-zachodniej części województwa, w obrębie Równiny Bielskiej, zahacza o Dolinę Górnej Narwi. Graniczy z pięcioma gminami: Bielsk Podlaski, Brańsk, Juchnowiec Kościelny, Poświętne i Suraż. Zapraszamy do gminy Wyszki!
Podlaskie w pigułce
Można znaleźć tu wszystko, co jest związane z naszym regionem. Zamieszkałe przez unickich i prawosławnych chłopów pochodzenia białoruskiego wsie – Malasze i Bujnowo oraz stare cerkwie, stanowiące niegdyś własność królewską. Liczne zaścianki szlacheckie czy osady polskich rycerzy z XV wieku.
Perełką tych terenów można nazwać Pulsze – rzadki w Podlaskiem przykład wsi kościelnej. Warto nadmienić, że na terenie gminy istniała kiedyś własność ziemska z pałacem i utytułowanym rodem magnackim (Strabla – Starzeńscy).
Wyszki – serce gminy
Nazwa gminy pochodzi najprawdopodobniej od popularnych w XV w. imion mieszkańców tych terenów – Wisławów, Wyszków, Wiszemirów. Ukonstytuowała się pod koniec XV w. i przetrwała, mimo że w pierwszej połowie XVI w. imię Wisław i mu podobne nie były już używane.
Sercem gminy są Wyszki. Tu swoją siedzibę mają władze gminne, a dzieci uczęszczają do Zespołu Szkół im. Jana Pawła II. We wsi funkcjonuje także Gminne Centrum Biblioteczno-Kulturalne i Ochotnicza Straż Pożarna.
W liczbach
Powierzchnia gminy wynosi 20,650 ha, co stanowi 1 proc. powierzchni całego województwa i niemal 15 proc. – powiatu bielskiego.
„Składa się” na nią:
-
47 sołectw,
-
59 miejscowości,
-
1384 gospodarstw,
-
4 424 osób (dane z 2020 r.).
Ślady przeszłości
Prawie wszystkie miejscowości w gminie Wyszki są ponad 600-letnie. W wielu mieszkają potomkowie rycerzy, którzy mieli tu ziemie jeszcze w XV wieku. Gmina stanowi ciekawy teren dla historyków, zajmujących się regionem.
Do najważniejszych śladów przeszłości należą:
-
Zespół Pałacowo-Dworski w Strabli,
-
Kościół pw. św. Stanisława w Topczewie,
-
Zespół Dworski w Kamiennym Dworze,
-
Kościół Wniebowstąpienia Pańskiego w Strabli,
-
Cerkiew Prawosławna – Parafia pw. śww. Apostołów Piotra i Pawła w Maleszach,
-
Kościół Parafialny pw. św. Andrzeja w Wyszkach,
-
Kaplica cmentarna pw. Przemienienia Pańskiego w Pulszach.
Naturalne bogactwo
Gmina Wyszki bogata jest także w pomniki przyrody. Warto tu zobaczyć głazy narzutowe we wsi Godzieby i Falki. W Strabli rośnie niemal 120-letni jesion o obwodzie 251 cm i wysokości 26 m, w Osówce zaś – dąb szypułkowy o obwodzie pnia aż 580 cm!
Honorowi obywatele
Gmina ma swoich honorowych obywateli. Należą do nich śp. Ryszard Kaczorowski, ostatni Prezydent RP na uchodźstwie i jego małżonka – Karolina Kaczorowska. Honorowym obywatelem jest także Antoni Dydycz, biskup drohiczyński.
Warto wspomnieć, że z tych terenów pochodzi Sylwia Oksiuta-Warmus – polska aktorka teatralna, filmowa i telewizyjna, lalkarka, scenarzystka, reżyserka, pedagożka oraz arteterapeutka, a także działaczka społeczna. Artystka wychowała się w miejscowości Strabla.
źródło: Wyszki.pl
oprac.: Anna Augustynowicz
fot.: Kamil Timoszuk