Sokółka to kilkunastotysięczne miasto położone na trasie Białystok – Kuźnica Białostocka. Miasto położone jest na obszarze Wzgórz Sokólskich, w północnej części Niziny Podlaskiej, u źródeł rzeki Sokołdy.

Skąd nazwa? Legenda głosi, że pewnego razu królowa Bona nie mogła odnaleźć drogi do dworu, gdy tak błąkała się po okolicy na jej ramię usiadł sokół i wskazał drogę do domu. Stąd nazwa Sokółka. Inne źródła podają, że nazwa pochodzi od pobliskiej rzeki, wypływającej w okolicy wsi Szyszki.

Pierwsze wzmianki historyczne na temat Sokółki sięgają XVI wieku i dotyczą istniejącego tu ówcześnie dworu myśliwskiego królowej Bony. Prawa miejskie Sokółka otrzymała w 1609 r. od Zygmunta III. W historię miasta szczególnie wpisały się lata II wojny światowej, kiedy to w czasie okupacji niemieckiej utworzono tu hitlerowski obóz pracy i getto żydowskie.

Sokółka jest miastem, gdzie turyści mogą zobaczyć kilka interesujących miejsc i zabytków.

Jednym z nim jest Kościół św. Antoniego Padewskiego. Jest to neoklasycystyczna świątynia wybudowana w 1848 r. Kościół charakteryzuje trójnawowa struktura, oraz jednokondygnacyjna fasada zwieńczona dwiema symetrycznie rozmieszczonymi wieżami na rzucie kwadratów. W świątyni znajdują się trzy ołtarze: główny z obrazem św. Antoniego i przysłoniętym obrazem Wniebowzięcia NMP, boczny po prawej stronie św. Michała oraz boczny po lewej stronie św. Anny (obecnie ołtarz z cudownie objawioną Cząstką Ciała Pańskiego w hostii). Wnętrze kościoła wyróżniają przyciągające uwagę malowidła ścienne pochodzące z 1954 r. 

Kościół Najświętszego Ciała i Krwi Chrystusa. Jest to młoda świątynia, wyświęcona w październiku 1993 r. Odznacza się nowoczesną architekturą.

Pomnik upamiętniający Polaków wywiezionych na Sybir i do Kazachstanu, który znajduje się na placu parafialnym przy kościele św. Antoniego. Pomnik został odsłonięty 10.06.2007 r. i stanowi symbol pamięci tragicznych deportacji Polaków na Sybir.

Cerkiew św. Aleksandra Newskiego jest położona w centrum Sokółki. Powstała w latach 1850-1853. Jest to murowana cerkiew z charakterystyczną dużą kopułą otoczoną czterema mniejszymi bocznymi kopułami. Wewnątrz świątyni znajduje się pochodzący z 1905 r. piękny ikonostas z obrazem „Ostatniej wieczerzy”.

Na obrzeżach miasta Sokółki usytuowany jest cmentarz wojskowy Armii Czerwonej oraz cmentarz prawosławny. Na jego terenie znajduje się murowana cerkiewka z początku XX w.

Kolejną atrakcją Sokółki jest Muzeum Społeczne Ziemi Sokólskiej, które powstało w latach 80 –tych XX w. Jest bogatym źródłem wiedzy historycznej o dziejach sokólszczyzny. Posiada trzy działy: historyczny, tatarski i etnograficzny. Zbiory muzeum przedstawiają historię Sokółki i okolic, potwierdzają zróżnicowanie wyznaniowo etniczne tego regionu Polski, a także prezentują dawne życie codzienne podsokólskich wsi. Muzeum jest doskonałym punktem startowym na szlaku tatarskim. Można tu bowiem zaczerpnąć wiedzy o osadnictwie Tatarów na Podlasiu, kulturze, zwyczajach i tradycjach tatarskich.

Szlak Tatarski

Długość szlaku – 57 km, oznakowany jest kolorem zielonym.

Przebieg szlaku: Sokółka – Bohoniki – Stara Kamionka – Wierzchlesie – Talkowszczyzna – Nowa Świdziałówka – Nietupa – Kruszyniany.

Szlak usytuowany jest wśród Wzgórz Sokólskich oraz fragmentu Puszczy Knyszyńskiej. Wiedzie do Kruszynian przez dawne folwarki tatarskie (Nietupę i Talkowszczyznę), nadane w 1679 r. Tatarom przez Jana III Sobieskiego.

Atrakcją, która może przyciągnąć miłośników przyrody jest zalew w Sokółce. Jest to idealne miejsce do rodzinnego odpoczynku. Zalew posiada dwa zejścia do wody, plażę oraz wypożyczalnię sprzętu pływającego. Na samym zalewie są organizowane liczne imprezy i atrakcje. Jeśli będziemy mieli szczęście, możemy natrafić na mistrzostwa w skokach na  nartach wodnych, zawody skuterów wodnych, oraz zawody wędkarskie.

fot. Mateusz Duchnowski, Anna Augustynowicz

źródło: 1, 2, 3, 4

oprac.: Paulina Dulewicz