Gmina Grodzisk położona jest w południowej części województwa podlaskiego, w powiecie siemiatyckim. Sąsiaduje z gminami: Boćki, Brańsk, Ciechanowiec, Drohiczyn, Dziadkowice, Perlejewo, Rudka i Siemiatycze. Zajmuje powierzchnię 203,21 km² i liczy ok. 4200 mieszkańców, w tym ok. 550 osób to mieszkańcy Grodziska. W skład gminy wchodzą 42 sołectwa.

Grodzisk należy do najstarszych miejscowości powiatu siemiatyckiego. Wykopaliska archeologiczne datują istnienie w tym miejscu osady już na przełomie XI i XII w. Przyjmuje się, że nazwa miejscowości pochodzi od wału zwanego grodziskiem, który stanowił ochronę dla istniejącej w tym miejscu osady. Fragment tego wału zachował się do dnia dzisiejszego.

Budynek Urzędu Gminy Grodzisk.

Zasadnicza część osadnictwa na terenie gminy ukształtowała się na przełomie XV i XVI wieku i w mało zmienionej formie przetrwała do czasów współczesnych. W 1522 roku Grodzisk należał do Mikołaja Hlebowicza. W tym samym roku wspominany jest jako własność Iwana Sapiehy, po czym drogą zamiany trafił w ręce Lenarta Kosińskiego, dworzanina królowej Bony. W rękach rodu Kosińskich miejscowość znajdowała się, do co najmniej 1580 roku, gdy właścicielem był Jan Kosiński, pisarz drohicki. Od połowy XVII w. Grodzisk wszedł w skład dóbr rodu Butlerów.

Grodzisk.

W 1709 roku Marek Antoni Butler ufundował w Grodzisku świątynię unicką. Z tego czasu pochodzi też królewski przywilej na targi i jarmarki. Na mocy przywileju targi miały się odbywać w niedziele, natomiast jarmarki na św. Piotra (29 czerwca) i na św. Mikołaja (6 grudnia).

W XVIII w Grodzisk przeszedł w ręce magnackiego rodu Ossolińskich. W 1772 roku Aleksander Ossoliński uzyskał u króla Stanisława Augusta Poniatowskiego przywilej na trzeci jarmark na św. Jerzego. Wspomniany Ossoliński wystarał się też o nadanie Grodziskowi statusu miasta.

Ziołowy Zakątek w Korycinach. Były kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Grodzisku.

Po I rozbiorze Polski Grodzisk znalazł się w zaborze pruskim, a następnie został włączony do zaboru rosyjskiego. Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku gmina Grodzisk weszła w skład powiatu bielskiego w województwie białostockim. W okresie międzywojennym miejscowość stanowiła ważny ośrodek i centrum życia gospodarczego dla mieszkańców okolicznych wsi.

Ziołowy Zakątek w Korycinach.

Podczas II wojny światowej ziemie te przechodziły z rąk okupantów sowieckich do okupantów niemieckich. Każda okupacja przynosiła ze sobą prześladowania i cierpienia mieszkańców. Po wojnie nastąpił rozwój Grodziska jako lokalnego centrum życia społeczno-gospodarczego.

Park dworski w Siemionach.

Czyste powietrze, urocze zakątki oraz rozległe obszary leśne stanowią atrakcję dla miłośników przyrody i amatorów pieszych wędrówek i wycieczek rowerowych.

Miejscem przyciągającym rzesze turystów jest Ziołowy Zakątek w Korycinach będący unikatowym obiektem agroturystycznym położonym w samym sercu najczystszego regionu Polski. To atrakcja dla tych wszystkich, którzy szukają wytchnienia od zgiełku miasta. Ziołowy Zakątek na powierzchni prawie 20 ha skupia bogatą kulturę i tradycję Podlasia. Znajdują się tam charakterystyczne dla regionu zabudowy, rękodzieło, a w okresie wiosenno-letnim wszechobecne zioła.

Park dworski w Siemionach.

W miejscowości Siemiony znajduje się były park dworski założony około 1774 roku z 38 pomnikowymi dębami.

Jedną z atrakcji turystycznych gminy jest Rezerwat Przyrody „Koryciny” utworzony w 1975 roku, w celu zachowania w naturalnym stanie zbiorowisk leśnych grabowo-dębowych charakterystycznych dla Wysoczyzny Drohiczyńskiej. Można tam spotkać wiekowe dęby o średnicy pnia ponad 100 cm i wysokości 30 m.

Kapliczka z figurą św. Jana Nepomucena z przełomu XVIII i XIX w. w Mierzynówce.

źródło: Urząd Gminy Grodzisk, pl.wikipedia, T. Jaszczołt, Gmina Grodzisk k. Siemiatycz: Dzieje ziemi i mieszkańców.

oprac. Władysław Tokarski

fot. Cezary Rutkowski