To gmina wiejska w powiecie bielskim, którą tworzy 36 miejscowości. Na jej terenie mieszka blisko 4,5 tys. osób. Siedzibą gminy są Boćki.

W 1509 r. Zygmunt Stary nadał sześć osad nad Nurcem marszałkowi i sekretarzowi Wielkiego Księstwa Litewskiego Janowi Sapieże, któremu również pozwolono na założenie miasta na prawie magdeburskim, zorganizowanie trzech jarmarków i zbudowanie zamku. W ten sposób ród Sapiehów trwale wpisał się w historię tych ziem.

Jan Sapieha w 1513 r. ufundował kościół parafialny. Właściciel Bociek był również pierwszym wojewodą podlaskim, zmarł w 1517 r. Sapiedzy panowali do II połowy XVIII wieku.

Miejsca sakralne gminy

W Boćkach warto odwiedzić XVIII-wieczny kościół pod wezwaniem świętych Antoniego Padewskiego i Józefa Oblubieńca, przy którym działali Ojcowie Bracia Mniejsi Zakonu Św. Franciszka Reformaci. W 1730 r. ufundował go  Józef Franciszek Sapieha.

Kościół ma unikatowe w skali europejskie zabytki: ołtarze barokowe, jedyne w Polsce tabernakulum z zespołem 67 plakiet, freski na kopule oraz relikwie św. Antoniego z Padwy. Obecnie ten zabytek pełni funkcję sanktuarium.

Warta zobaczenia jest także pochodząca z XVIII w. kamienna figura św. Jana Nepomucena.

Krajobraz architektoniczny gminy ubogaca świątynia prawosławna. Cerkiew funkcjonuje w Boćkach od początku XVI w. Po podpisaniu aktu unii brzeskiej stała się świątynią unicką. Początkowo obiekt był budowlą drewnianą. Murowaną cerkiew pw. Zaśnięcia Matki Bożej ufundowali Potoccy. Dwuwieżowa bryła odbiega od typowej dla świątyń prawosławnych architektury. Jest wzniesiona w stylu klasycystycznym. Obecnie budynek świątyni został gruntownie odnowiony.

Wieś Andryjanki - dawny majątek polskiego króla

Dzieje Andryjanki sięgają przełomu XV/XVI w. W latach 1509–1517 Andryjanki były własnością króla Zygmunta Starego.

W tej wsi szczególną uwagę przykuwa zabytkowa cerkiew pw. Podwyższenia Krzyża Świętego. Została odbudowana po pożarze w 1914 r. Budynek jest bardzo zbliżony pod względem architektonicznym do obiektu znajdującego się na Litwie. Jest nim molenna (świątynia staroobrzędowców) pw. Trójcy Świętej w Duksztach. Różni je to, że cerkiew w Andryjankach została w ostatnich latach znacznie zmodernizowana (m.in. poprzez pozłocenie kopuł czy wymianę krzyży ją wieńczących). Świątynia podlega obecnie parafii prawosławnej w Boćkach i jest cerkwią filialną.

We wsi znajduje się również dworek szlachecki z XIX w. z parkiem.

Ku pamięci…

Na terenie gminy przy skrzyżowaniu dróg z Bociek do Wygonowa i Wandalina wznosi się obelisk nagrobny poświęcony poległym Powstańcom Styczniowym. Wzniesiony został w 1926 r. przez młodzież z Teatru Ludowego w Lubiejkach.

We wsi Olszewo znajdują się także trzy niemieckie cmentarze wojenne z I wojny światowej.

Kultywowanie tradycji

Od 1962 roku przy Gminnym Ośrodku Kultury w Boćkach funkcjonuje zespół folklorystyczny "Klekociaki". Grupa łączy pokolenia, ponieważ zespół integruje rodziny. W swym repertuarze mają pieśni, tańce i obrzędy podlaskie (m. in. Konopielka – charakterystyczne dla regionu wielkanocne kolędowanie, Lany Poniedziałek, Podlaska Noc Świętojańska, Żniwa Dworskie – obrzęd dożynkowy, kolędy i pastorałki), a także suity podlaskie: „Wezmę ja kontusz”, „Na boćkowskich błoniach”, „Na podlasiu byłem”, jak również układy taneczne. Klekociaki jako grupa taneczna oraz stowarzyszenie są laureatem wielu nagród i wyróżnień. 

oprac.: Cezary Rutkowski
red.: Paulina Tołcz
fot.: Kamil Timoszuk
na podst.: Urząd Gminy Boćki; wikipedia.pl