Dodana: 9 kwiecień 2022 18:26

Zmodyfikowana: 9 kwiecień 2022 18:26

Odkrywamy Podlaskie Gminy – Orla

W ramach cyklu #OdkrywamyPodlaskieGminy poznajemy bliżej mieszkańców naszego regionu. Na facebookowym profilu Województwa Podlaskiego przedstawiamy jedną z nich. Dzisiaj zapraszamy do gminy Orla.

orls.png

Orla jest gmina wiejską województwa podlaskiego. Znajduje się w powiecie bielskim. W 2009 roku w gminie wprowadzono język białoruski jako język pomocniczy, a w 2011 roku pojawiły się dwujęzyczne tablice z nazwami miejscowości

Gmina Orla ma bogatą przeszłość historyczną i tradycję. Najwcześniejszym przekazem archiwalnym dotyczącym Orli jest wzmianka pochodząca z 1507 roku dotycząca nadania tych terenów wojewodzie trockiemu Jaśkowi Iwanowiczowi. Natomiast prawdziwy rozkwit Orli datuje się od 1634 roku, gdy uzyskała ona prawa miejskie. Kwitł wtedy handel, życie kulturalne i polityczne, a miasto stało się ośrodkiem ruchu kalwińskiego.

Liczna społeczność żydowska

Duży wkład w rozwój Orli wniosła osiadła tutaj licznie społeczności żydowska. W 1765 roku gmina żydowska w Orli wraz z okolicznymi wsiami liczyła aż 1358 wyznawców i była dwukrotnie większa od gminy białostockiej.

W okresie zaborów – w 1874 roku, niestety, utraciła prawa miejskie i nastąpił regres w jej rozwoju. Tragicznym zdarzeniem w jej historii był pożar z 1937 roku, który zniszczył prawie 30 proc. zabudowań tej miejscowości.

Kolejnym dramatycznym wydarzeniem była eksterminacja przez hitlerowców podczas II wojny światowej wszystkich mieszkających w Orli Żydów. A w 1941 roku było ich 2 tys. i  stanowili około 75 proc. mieszkańców Orli.

Niebieska cerkiew ze złotymi kopułami

Większość terenu gminy stanowią użytki rolne

Obecnie gmina Orla położona jest w południowo-wschodniej części województwa podlaskiego. Przez jej obszar biegną szlaki komunikacyjne: droga krajowa do granicy państwa, droga wojewódzka do Białowieży oraz liczne drogi powiatowe i gminne. Gmina Orla zalicza się również do Obszaru Funkcjonalnego Zielone Płuca Polski.

Ogólna powierzchnia gminy wynosi blisko 16 tys. ha, w tym aż 12,7 tys. ha stanowią użytki rolne. W całej gminie, według ostatnich danych, zamieszkuje 3 214 mieszkańców, większość z nich jest wyznania prawosławnego.

Synagoga, cerkiew i „szeptucha”

Najważniejsze zabytki i atrakcje Orli, to:

  • synagoga murowana z drugiej połowy XVIII wieku w stylu barokowym,
  • kirkut żydowski z XVIII wieku,
  • drewniana cerkiew prawosławna pw. św. Michała Archanioła z 1797 roku z drewnianą dzwonnicą z 1874 roku,
  • cmentarz prawosławny z początku XIX wieku z cerkwią cmentarną pw. Świętych Cyryla i Metodego z 1870 roku.

Z kolei dla wielu mieszkańców naszego regionu Orla kojarzy się głównie z legendą „szeptuchy”, czyli osoby traktowanej jako tzw. uzdrowicielka ludowa. Mimo że ma ona już ponad 90 lat, nadal przyjmuje, a przed jej domem wciąż stoją samochody z rejestracjami z całej Polski, a nawet z zagranicy.

oprac.: Jerzy Górko na podstawie: www.orla.pl; www.wikipedia.pl
r
ed.: Barbara Likowska-Matys
fot.: Kamil Timoszuk

Logo serwisu Twitter Logo serwisu Facebook