W ramach rocznicowych uroczystości w siedzibie Oddziału IPN w Białymstoku odbył się panel dyskusyjny z udziałem uczestników wydarzeń z lat 1980-1989, a także historyków.

Uroczystości zorganizowane zostały przez Wojewodę Podlaskiego Bohdana Paszkowskiego, Instytut Pamięci Narodowej Oddział w Białymstoku, NSZZ Solidarność Region Podlaski oraz Klub Więzionych, Internowanych i represjonowanych.

Przypomnijmy, że 31 sierpnia 1980 roku w Sali BHP Stoczni Gdańskiej Lech Wałęsa podpisał porozumienie, w którym ówczesny rząd PRL zgadzał się na spełnienie 21 postulatów strony związkowej, w tym pierwszego – powołanie nowych, samorządnych związków zawodowych – co doprowadziło do zarejestrowania Solidarności. Stronę rządową reprezentował wówczas wicepremier Mieczysław Jagielski.

Solidarność szybko przekształciła się w masowy ruch społeczno-polityczny, który w pewnym momencie liczył aż 10 mln członków. Trwało to do 13 grudnia 1981 roku, kiedy w Polsce wprowadzono stan wojenny.

Do tych porozumień Sierpniowych doprowadził bezpośrednio strajk w Stoczni Gdańskiej, jaki wybuchł 14 sierpnia 1980 roku. Stoczniowcy domagali się przywrócenia do pracy Anny Walentynowicz, Andrzeja Kołodzieja i Lecha Wałęsy, zbudowania pomnika ofiar masakry robotników z grudnia 1970 roku, podwyżki płac, dodatku drożyźnianego, wyrównania dodatków rodzinnych do wysokości, w jakiej otrzymuje milicja, oraz gwarancji dla strajkujących.

Dwa dni później doszło do porozumienia z dyrekcją, ale jedynie Stoczni Gdańskiej. Ze strajkującymi z innych zakładów nikt nie podjął rozmów. I wtedy rozpoczął się strajk solidarnościowy. 17 sierpnia powołano Międzyzakładowy Komitet Strajkowy, który opracował 21 postulatów.

Przez blisko dwa kolejne tygodnie trwały trudne negocjacje z przedstawicielami rządu, które ostatecznie doprowadziły do podpisania Porozumień Sierpniowych 31 sierpnia 1980 roku. Rozpoczynał się Festiwal Solidarności.