Szpital psychiatryczny w Choroszczy zawiesił na miesiąc działalność neurologicznej izby przyjęć. Czy istniało zagrożenie, że pacjenci będą mieli trudności w uzyskaniu niezbędnej pomocy lekarskiej?

Marek Malinowski, Członek Zarządu Województwa Podlaskiego: – Nie, nie było takiego zagrożenia. Pacjenci mieli zapewnioną opiekę na oddziałach neurologicznych trzech szpitali wojewódzkich, prowadzonych przez samorząd województwa: w Białymstoku, Łomży i Suwałkach. Poza tym w Uniwersyteckim Szpitalu Klinicznym w Białymstoku działa również klinika neurologii.

W województwie do dyspozycji chorych z problemami neurologicznymi mamy więc łącznie 210 łóżek, dla pacjentów po udarze – 88. Pomoc lekarska jest więc zapewniona. Ponadto główną specjalizację szpitala w Choroszczy stanowi opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień, a nie działalność neurologiczna. Jej zawieszenie nie wpłynęło na sytuację zdrowotną regionu.

Skoro głównym potencjałem szpitala psychiatrycznego w Choroszczy jest opieka psychiatryczna i leczenie uzależnień, to dlaczego Samorząd Województwa Podlaskiego nie planuje przeniesienia oddziału neurologicznego do innej placówki?

Neurologia w Choroszczy nie jest dominującą działalnością, co nie znaczy, że jest zbędna. Od stycznia do sierpnia br. leczono na tym oddziale 624 pacjentów, w tym najwięcej powyżej 80 roku życia. To głównie osoby cierpiące na schorzenia powstałe na skutek krwotoków i zawałów. W przypadku pacjentów w tak zaawansowanym wieku nakłada się na to wiele schorzeń równoległych. A to oznacza, że nie sposób wskazać tylko jednej jednostki chorobowej. Ta grupa pacjentów wymaga zatem szczególnej opieki i kompleksowego leczenia.

Dlatego taki oddział jest bardzo potrzebny. Zarząd województwa wspólnie z kierownictwem szpitala postanowił więc utrzymać jego działalność. Dobro pacjentów jest bowiem na pierwszym miejscu, przed rachunkiem ekonomicznym. Właśnie ten argument zdecydował o dalszym funkcjonowaniu oddziału.

Ekonomia to oddzielny problem, jeśli chodzi funkcjonowanie szpitali psychiatrycznych.

Tak, należy zwrócić szczególną uwagę na niedoszacowanie wyceny świadczeń innych niż udarowe. Szczególnie widoczne jest niedoszacowanie świadczeń psychiatrycznych, które są najczęściej udzielane przez szpitale tego rodzaju jak ten w Choroszczy. I dlatego ich sytuacja ekonomiczna jest bardzo trudna. Na ten problem Województwo Podlaskie zwróciło uwagę, kiedy przewodniczyło Konwentowi Marszałków Województw RP. Przygotowaliśmy projekt stanowiska w sprawie organizacji i finansowania opieki psychiatrycznej w Polsce, który został przekazany Ministrowi Zdrowia i Prezesowi Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ).

Co prawda, Podlaski Oddział Wojewódzki NFZ ostatnio podniósł stawki za opiekę psychiatryczną, niestety nadal nie pokrywają one rzeczywistych kosztów ponoszonych przez szpital.

Jakie są niezbędne warunki do utrzymania oddziału neurologicznego?

Na pewno jednym z warunków, aby oddział mógł dobrze funkcjonować, jest zabezpieczenie całodobowej diagnostyki obrazowej w szpitalu. Dotychczas w Choroszczy te badania wykonywała firma zewnętrzna, ale z końcem sierpnia 2021 r. zakończyła działalność w placówce i pilnie musieliśmy szukać nowych rozwiązań.

Duże podziękowania należą się kierownictwu szpitala wojewódzkiego w Białymstoku, które zaproponowało przekazanie tomografu komputerowego szpitalowi w Choroszczy. Na co, jako zarząd województwa, wyraziliśmy zgodę Szpitalowi Wojewódzkiemu w Białymstoku.

Uruchomienie pracowni tomograficznej w Choroszczy wiązało się jednak z dodatkowymi kosztami, jak transport aparatu, montaż, uzyskanie odpowiednich pozwoleń. Jako zarząd województwa wsparliśmy i w tym placówkę. Natomiast dyrekcja szpitala zatrudniła odpowiedną kadrę do obsługi tomografu.

Czy taka pracownia przyniesie zysk placówce?

Niestety, utrzymanie pracowni tomograficznej tylko na potrzeby pacjentów szpitala dodatkowo obciąży jego budżet. Zwracam się więc do dyrektora Podlaskiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ z prośbą o możliwość wykonywania przez szpital badań tomograficznych wszystkim ubezpieczonym pacjentom w ramach umowy z NFZ, co pozwoli w pełni wykorzystać potencjał pracowni i przyniesie dodatkowy przychód szpitalowi.

Mówił pan o zagrożeniach dla szpitala, a jakie działania podejmował zarząd województwa, aby poprawić sytuację neurologii w województwie? 

Podczas swojej kadencji mocno wspieraliśmy i wspieramy rozwój opieki neurologicznej w regionie. Przeznaczyliśmy 25 mln zł na modernizację, przebudowę i rozbudowę budynku szpitala wojewódzkiego w Białymstoku i zakup wyposażenia. Został tam utworzony oddział neurologii z pododdziałem udarowym, co pozwoliło znacznie podnieść jakość udzielanych świadczeń.

Ponadto przyznaliśmy dofinansowanie na utworzenie i doposażenie oddziału neurologii z pododdziałem udarowym i odcinkiem rehabilitacji neurologicznej oraz utworzenie poradni neurologicznej w Szpitalu Powiatowym w Zambrowie. Z funduszy europejskich placówka uzyskała 8 mln zł dotacji, a budżetu województwa dodatkowy 1 mln zł. Dzięki temu już w następnym roku zostanie tam uruchomiony oddział neurologiczny, dysponujący 30 łóżkami.

Dokładamy starań, aby neurologia rozwijała się w naszym województwie, a pacjenci
mieli zapewnione wysokiej jakości leczenie i rehabilitację. Do tego jest jednak jeszcze potrzebna wyspecjalizowana kadra. Tutaj ważną rolę mają do spełnienia władze Uniwersytetu Medycznego w Białymstoku i konsultant wojewódzki w dziedzinie neurologii.

Czy w związku z trudną sytuacją placówek psychiatrycznych w kraju, widzi pan szanse rozwoju szpitala psychiatrycznego w Choroszczy?

Obecnie w kraju prowadzona jest kompleksowa reforma psychiatrii polegająca na odchodzeniu od modelu szpitalnego na rzecz opieki środowiskowej. W tej sytuacji szansą dla szpitala jest rozwój świadczeń z zakresu psychiatrii sądowej. Aktualnie są one prowadzone na czterech oddziałach. Łącznie to 262 łóżka przeznaczone dla pacjentów sądowych. Szpital posiada w tej dziedzinie duże doświadczenie, co pozwala skutecznie realizować zadania z zakresu resocjalizacji i adaptacji społecznej pacjentów.

W najbliższym czasie planowane jest stworzenie dodatkowych oddziałów sądowych, zarówno o wzmocnionym, jak i podstawowym stopniu zabezpieczenia. To odpowiedź na zapotrzebowanie wymiaru sprawiedliwości na tego rodzaju świadczenia. W tym celu zostanie zaadaptowany budynek, zlokalizowany w sąsiedztwie dwóch oddziałów psychiatrii sądowej o wzmocnionym zabezpieczeniu, co pozwoli na utworzenie kolejnego oddziału. Jednocześnie planowane jest rozszerzenie bazy dotychczasowych oddziałów sądowych o zabezpieczeniu podstawowym.

W jaki sposób zarząd województwa wspierał do tej pory szpital finansowo?

W czasie naszej kadencji przekazaliśmy szpitalowi około 27 mln zł. Do największych inwestycji, mających wpływ na komfort leczenia pacjentów, zaliczyć można remont budynku, do którego przeniesiono oddział ogólnopsychiatryczny oraz oddział leczenia zaburzeń nerwicowych (100 łóżek).

Kolejną dużą inwestycją była budowa stacji uzdatniania wody, która została sfinansowana z budżetu województwa w kwocie ponad 3 mln zł. Stara stacja mieściła się w budynku, w którym jest również zlokalizowana kuchnia szpitala. To zabytek, wybudowany w II połowie XIX w., którego stan techniczny wyklucza w dłuższej perspektywie funkcjonowanie kuchni dla około 800  pacjentów. Dlatego postanowiliśmy wesprzeć finansowo budowę nowej centralnej kuchni, której koszt szacowany jest na około 10 mln zł. Szpital uzyskał na ten cel dofinansowanie ze środków Rządowego Funduszu Inwestycji Lokalnych w wysokości 4 mln zł, pozostała część zostanie pokryta z budżetu województwa. Trzeba pamiętać, że właściwa dieta i jakość posiłków stanowią integralną część procesu leczenia i wpływają na poprawę stanu zdrowia pacjentów.

Z pana wypowiedzi wynika zatem, że kondycja podlaskiej neurologii nie jest zagrożona, a mieszkańcy naszego województwa nie muszą się martwić brakiem opieki medycznej w tym zakresie?

Jako Zarząd Województwa Podlaskiego na bieżąco monitorujemy sytuację w systemie opieki zdrowotnej naszego województwa i, gdy tylko zachodzi taka potrzeba,  reagujemy. Czego przykładem są wspomniane wcześniej inwestycje.

Naszym priorytetem jest bowiem zdrowie mieszkańców naszego regionu. Dokładamy więc wszelkich starań, aby byli leczeni w jak najbardziej komfortowych warunkach, przy wykorzystaniu najnowocześniejszego sprzętu.

 fot.: UMWP