- To miejsce, w którym poznajemy ofertę producentów najlepszej, podlaskiej żywności, ale przede wszystkim poznajemy ich samych – namawia do zaglądania na stronę Stanisław Derehajło, Wicemarszałek Województwa Podlaskiego. – To opowieści o wspaniałych podlaskich przysmakach i ludziach, którzy za nimi stoją.

Lokalni i europejscy

Baza powstała pod koniec 2019 roku. Znajdują się tu producenci z całego województwa, do których pracownicy Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego docierali osobiście, by z nimi porozmawiać i poznać historię ich produktów. Producenci są pogrupowani według kategorii produktów (np. warzywa, owoce, napoje, oleje, gotowe dania) ale także według powiatów, czy też oznaczeń, które zdobyli min.: produkt ekologiczny, wpis na Liście Produktów Tradycyjnych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, czy też certyfikat unijny: Gwarantowana Tradycyjna Specjalność bądź Chroniona Nazwa Pochodzenia.

- Obecność na stronie jest częścią promocji podlaskiej żywności, naszego kulinarnego dziedzictwa – podkreśla wicemarszałek Derehajło. – Przykładamy wielką wagę do produktu lokalnego, ale tego sprawdzonego, legalnego i dobrej jakości. Dlatego w sposób szczególny wyróżniamy tych, którzy o jakość swoich produktów dbają, poddają się ocenom ekspertów podczas rozmaitych konkursów, certyfikacji w polskich bądź europejskich systemach oznaczeń.

Wśród obecnych w bazie producentów mogących się pochwalić europejskimi certyfikatami są:

- „Tatarska Jurta” z „Pierekaczewnikiem” – produkt zarejestrowany w 2009 r. przez Komisję Europejską w rejestrze Gwarantowanych Tradycyjnych Specjalności. Jest także wpisany na krajową Listę Produktów Tradycyjnych. To potrawa kuchni tatarskiej, niezwykle pracochłonna i podawana od święta. Ma formę rulonu - z kilku warstw ciasta - ułożonego w rodzaj muszli ślimaka. Warstwy są przekładane farszem słodkim bądź mięsnym.

- Pszczelarz Podlaski Krzysztof Przeborowski  z „Miodem z Sejneńszczyzny- Łoździejszczyzny” – zarejestrowany przez KE w roku 2012 w rejestrze Chronionych Nazw Pochodzenia i Chronionych Oznaczeń Geograficznych. Wspólna inicjatywa koła pszczelarskiego z Sejn i sąsiadującej z nimi litewskiej Łoździejszczyzny. Z uwagi na specyficzny, surowy klimat tych ziem, brak upraw monokulturowych, mnogość lasów i łąk – miód ma charakterystyczny smak.

 - Produkty mleczarskie Agnieszki Marcina Bielców - Ser koryciński swojski  - zarejestrowany przez KE w roku 2012 w rejestrze Chronionych Nazw Pochodzenia i Chronionych Oznaczeń Geograficznych. Ser wytwarzany (na terenie trzech gmin Podlaskiego) z mleka pełnego, surowego, niepasteryzowanego  od krów wypasanych na pastwiskach co najmniej 150 dni w roku i żywionych metodami tradycyjnymi.

Laureaci i kustosze

W bazie znajdują się także producenci podlaskich tradycyjnych kulinariów wpisanych na ministerialną Listę Produktów Tradycyjnych. To m.in. podlaski rekordzista (ma na koncie siedem produktów wpisanych na LPT) Tadeusz Protasiewicz z Ejszeryszek – właściciel tradycyjnej masarni; popularyzatorzy tradycyjnej metody wędzenia ryb z Suwalszczyzny: Ośrodek Zarybieniowy w Gawrych Rudzie; Gospodarstwo Ostrowie (k. Dąbrowy Białostockiej) produkujące tradycyjny twaróg pn. „Klinek dąbrowski”.

Są także restauratorzy, którzy dbają o zachowanie w kulinarnej pamięci dawnych przepisów i dań, takich jak białostocki „białys” – restauracja „Zamek w Tykocinie”, „bliny po litewsku” – w restauracji „Ruta” w Puńsku, „zaguby” – w drohiczyńskiej „Zamkowej”, bądź w swoim menu pełnymi garściami korzystają z tradycyjnych podlaskich przysmaków wpisanych na LPT – jak białostocka „Villa Tradycja”.

Swoje miejsce w bazie znaleźli także laureaci rozmaitych konkursów kulinarnych, a zwłaszcza tego prowadzonego przez Polską Izbę Produktu Lokalnego i Regionalnego „Nasze Kulinarne Dziedzictwo –Smaki Regionów”. Wśród tych, którzy zdobyli w nim najwyższą nagrodę, kulinarną „Perłę” w naszej bazie znaleźć można  m.in.: „Zajazd Herbu Wielbut” (Konarzyce, k. Łomży) z nagrodzonym „rejbakiem”, łomżyńską restaurację „Syta Panna” z faszerowanym szczupakiem, pasztetem z sandacza i keksem dojrzewającym;  Cukiernię Posławskich w Siemiatyczach z ciastkami siemiatyckimi i tradycyjnymi lodami, Augustowskie Smaki Ireny Och z twarożkiem kozim, czy też „Dażynkę” – czyli gospodarstwo państwa Putkowskich (Rotki, k. Drohiczyna) z serem nadbużańskim dojrzewającym.

Słodcy jak miód

Osobną grupą są podlascy pszczelarze. Miód z regionu jest bowiem niezwykle różnorodny. Oprócz certyfikowanych unijnych znakiem miodów z Sejneńszczyzny-Łoździejszczyzny w bazie znajdziemy pszczelarzy z Puszczy Białowieskiej (znakomite miody leśne i wpisany na LPT tzw. „lipiec białowieski”) np.  „Dwór Bartnika”, Włodzimierz Owłasiuk, produkty z „Matecznika”. Są także słynne miody bagienne od pszczelarzy z koła augustowskiego (miód augustowski także jest wpisany na ministerialną LPT) m.in.: Pasieka u Alfreda, Pasieka Dobrowolscy, pasieka Muczyńskich czy też znakomite wielokwiaty łąkowe i leśne łomżyńskiego pszczelarza zawodowego Roberta Łapińskiego. To także miody (zwłaszcza gryczany) z Wzgórz Sokólskich Wojciecha Tryzny, czy też z powiatu białostockiego m.in. Antoniego Kraszewskiego, Krzysztofa Młodzianowskiego; bielskiego – Anatola Rybaka, ale też siemiatyckiego – Pszczeli Dar ks. Henryka Kosza.

W kategorii miody znajdziemy też produkty z miodem silnie związane, czyli miody pitne: Augustowskiej Miodosytni i Cydru Podlaskiego a nawet kosmetyki, które w składzie mają miód i wosk z własnej pasieki – Miodowa Mydlarnia.

Szukamy kolejnych

- Prace nad naszą stroną nie ustają – zapewnia wicemarszałek Stanisław Derehajło. – Chcemy, by była ona skarbnicą wiedzy nie tylko dla wielbicieli smaków Podlasia, ale też restauratorów, właścicieli sklepów, organizatorów rozmaitych targów i jarmarków z regionalnymi smakołykami – wyjaśnia. - Zapraszamy do współpracy kolejnych podlaskich producentów, a tych, którzy chcieliby nimi zostać, zachęcamy do kontaktu z nami. Pomożemy poznać przepisy, ustawy, wskażemy drogę, która doprowadzi kolejnych twórców podlaskich smaków do zaistnienia na rynku - zachęca wicemarszałek.

Producenci, którzy chcieliby zaistnieć w bazie powinni wypełnić ankietę on-line pod adresem: producenci.wrotapodlasia.pl i skontaktować się z Podlaskim Centrum Produktu Lokalnego.

Ci zaś, którzy chcieliby rozpocząć przygodę producencką mogą się zapoznać z podstawowymi wymogami producentów produktu lokalnego na stronie: pcpl.wrotapodlasia.pl.

Tekst: Urszula Arter, Departament Rolnictwa i Obszarów Rybackich

Podlaskie Centrum Produktu Lokalnego – inicjatywa Samorządu Województwa Podlaskiego pod patronatem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi

Departament Rolnictwa i Obszarów Rybackich (pok.311)
M. Curie-Skłodowskiej 14
15-097 Białystok

Tel. 85 66 54 826
Tel. kom. 661 614 152

produkty@podlaskie.eu