Zbliżają się obchody 77. rocznicy Obławy Augustowskiej
W hołdzie bohaterom niepodległościowego podziemia antykomunistycznego, którzy zginęli z rozkazu Stalina na terenie północno-wschodniej Polski, 12 lipca obchodzony jest Dzień Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej z lipca 1945 roku. Z tej okazji Instytut Pileckiego zorganizował w Augustowie czterodniowe (9-12.07) obchody tego wydarzenia, podczas których zaplanowano m.in. piknik edukacyjny, koncert LIPCOWI, plenerowy pokaz filmu czy Marsz Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej.
Od 9 do 12 lipca mieszkańców Augustowa i Suwalszczyzny czeka szereg wydarzeń kulturalnych. Poniżej szczegółowy program Festiwalu LIPCOWI.
Sobota, 9 lipca, godz. 10-16
Piknik Edukacyjny na Rynku Zygmunta Augusta, w programie:
- Punkt rekonstrukcji cyfrowej starych fotografii
Masz w domu stare, rodzinne zdjęcia? Przynieś je do punktu rekonstrukcji cyfrowej, gdzie zostaną poddane retuszowi i koloryzacji, a następnie na miejscu wydrukowane. Przywróćmy przeszłości jej dawny blask!
- Warsztaty genealogiczne
Łomżyńskie Towarzystwo Naukowe im. Wagów przeprowadzi warsztaty na których będzie można poznać podstawy poszukiwań genealogicznych, dowiedzieć się jak tworzyć drzewo genealogiczne oraz jak archiwizować i opisywać rodzinne pamiątki i zdjęcia.
- Warsztaty z gry „Konspiracja”
“Konspiracja” to gra karciana, w której uczestnicy wcielają się w polskich konspiratorów z czasów II wojny światowej. Ich celem jest odkrycie wszystkich lokali konspiracyjnych oraz uniknięcie zasadzek zastawionych przez Gestapo. Gra to świetna okazja do tego, aby wspólnie spędzić czas, jednocześnie poznając historię polskich organizacji niepodległościowych czasu wojny.
- Spotkanie ze świadkami historii
Historie Obławy przetrwały do naszych czasów głównie dzięki pamięci świadków historii. Piknik edukacyjny Instytutu Pileckiego to wyjątkowa okazja, aby spotkać się z nimi i wysłuchać ich opowieści.
- Księgarnia Instytutu Pileckiego
Interesuje Cię historia Polski XX wieku? Poszukujesz ciekawej pozycji wydawniczej? Jeśli tak, to koniecznie zajrzyj do księgarni Instytu Pileckiego. Znajdziesz tam książkowe perełki.
- Strefa dla dzieci
Specjalnie z myślą o najmłodszych stworzyliśmy przyjazną przestrzeń, a w niej gry i zabawy pokazujące unikalną przyrodę Puszczy Augustowskiej. Dodatkowo Nadleśnictwo Augustów przygotowało wyjątkową loterię z nagrodami. Wszystkich maluchów, którzy lubią leśne zagdaki - zapraszamy!
- Strefa gastronomiczna
Żaden piknik nie może odbyć się bez jedzenia! Dlatego też, o nasze podniebienia zadba kultowa augustowska restauracja Albatros.
Sobota, 9 lipca, godz. 20:30
Koncert “LIPCOWI” na Błoniach rzeki Netty:
- Wieczorem na augustowskich błoniach rzeki Netty odbędzie się premiera wyjątkowego widowiska muzycznego. Podczas koncertu LIPCOWI artyści młodego pokolenia wykonają 10 utworów inspirowanych autentycznymi losami ofiar Obławy Augustowskiej. Na scenie wspólnie z zespołem ŻURKOWSKI wystąpią: Swiernalis, Robert Cichy, Meek, Oh Why? Ana Andrzejewska, Olena Yanchuk - Rosava.
A już niedługo, 1 lipca odbędzie się premiera singla PIWNICA U DOWGIERDÓW w wykonaniu zespołu ŻURKOWSKI. Jest to unikalny utwór z teledyskiem, który promuje muzyczny projekt LIPCOWI.
Niedziela, 10 lipca, godz. 21:00
- Niedzielny letni wieczór najlepiej spędzić w plenerze! Instytut Pileckiego zaprasza na kameralny pokaz filmu. Tuż po zmroku, o godzinie 21:00 w Podwórku Augustowskich Placówek Kultury, przy Rynku Zygmunta 9 obejrzymy film dokumentalny “A może tego nie wolno mówić”. Reżyserem filmu jest Jacek Petrycki, który w latach 80. dotarł do rodzin osób zaginionych w Obławie i zebrał ich relacje. Następnie taśmy filmowe wywiózł do Anglii, gdzie film mógł być legalnie wyświetlany.
Poniedziałek, 11 lipca, godz. 18:00
- Czy zastanawialiście się kiedyś jak Augustów wyglądał przed II wojną światową? Czy wiecie gdzie mieściły się punkty filtracyjne w czasie Obławy? Jeśli tak, to nie może Was zabraknąć podczas “Spaceru Śladami Obławy Augustowskiej”. Naszym przewodnikiem będzie lokalny historyk, sympatyk Augustowszczyzny - Łukasz Faszcza z Instytutu Pileckiego w Augustowie. Startujemy o godzinie 18:00 spod Kolumny na Rynku Zygmunta Augusta.
Wtorek, 12 lipca, Dzień Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej
12 lipca w Dzień Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej w sposób szczególny oddamy hołd tym, którzy w lipcu 1945 roku zostali zamordowani przez Sowietów.
Program obchodów:
- 16:00, Wernisaż wystawy “Lipcowi. Twarze ofiar Obławy Augustowskiej”, Błonia nad rzeką Nettą
Wystawa złożona z fotografii ofiar Obławy Augustowskiej - mężczyzn, kobiet i dzieci zamordowanych przez Sowietów w lipcu 1945 roku. Dzięki zaawansowanym technikom rekonstrukcji cyfrowej i koloryzacji, wystawa przywraca naszej pamięci ich prawdziwe oblicza. Stając z nimi w twarzą w twarz, mamy szansę dostrzec rozmiar i skalę zbrodni, która przerwała życiorysy odważnych młodych ludzi, pełnych pasji i planów na przyszłość. Przyjdź i poznaj ich losy!
- 17:00, Marsz Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej, Błonia nad rzeką Nettą
Po raz pierwszy ulicami Augustowa przejdzie Marsz Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej. Wspólnie przywołamy pamięć o ludziach, którym Sowieci odebrali życie latem 1945 r. Zachęcamy do wspólnego przejścia z Błoni nad Nettą pod Dom Turka - dawną siedzibę NKWD i UB, jedno z miejsc przetrzymywania ofiar Obławy.
- 17:30, Dom Turka, ul. 3 Maja 16
Złożenie kwiatów i zapalenie zniczy pod pamiątkową tablicą na ścianie Domu Turka.
- 18:00, Uroczysta Msza Święta w intencji Ofiar Obławy Augustowskiej, Bazylika Najświętszego Serca Jezusowego w Augustowie
***
W lipcu 1945 r. Armia Czerwona wspierana przez oddziały Ludowego Wojska Polskiego oraz funkcjonariuszy Urzędu Bezpieczeństwa (UB) przeprowadziły na terenie Puszczy Augustowskiej szeroką akcję pacyfikacyjną wymierzoną w polskie podziemie niepodległościowe, określanej mianem Obławy Augustowskiej. Obława Augustowska była największą masową zbrodnią na narodzie polskim po zakończeniu II wojny światowej.
Celem akcji była fizyczna eliminacja oddziałów podziemia niepodległościowego. Ofiarami Sowietów stały się również osoby podejrzane o kontakty z polską partyzantką. Według ustaleń historyków w sumie zatrzymano ponad 7 tysięcy osób, część z nich więziono i poddawano brutalnemu śledztwu. Ok. 600 osób było zaginionych i nigdy nie powróciło do domów. Ich dalsze losy oraz miejsce pochówku nie są do dziś znane. Śledztwo w tej sprawie prowadzi Oddziałowa Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w Białymstoku.
źródło: instytutpileckiego.pl
oprac.: Edyta Chodakowska-Kieżel