Obchodzone 8 maja święto pułkowe, to pamiątka wielkiego sukcesu ułanów. Tego dnia w 1920 r., broniąc wschodnich granic Polski przed bolszewikami, doszli aż do Dniepru. „Uczynili to jako jedyna polska jednostka” – przypomniał w swoim liście przygotowanym na sobotnią uroczystość marszałek Artur Kosicki. 

Jak dodał, „historia naszego regionu w znaczący sposób wiąże się z istnieniem na terenie przedwojennego województwa białostockiego licznych jednostek Wojska Polskiego.”

– Do najważniejszych z nich zaliczał się, stacjonujący w koszarach przy ulicy Kawaleryjskiej w Białymstoku – 10. Pułk Ułanów Litewskich. Jego kadra dowódcza i żołnierze na trwale wpisali się w dzieje miasta i województwa – pisał marszałek.

Historia 10. Pułku Ułanów Litewskich sięga powstania listopadowego. Odtworzono go w listopadzie 1918 r. w majątku Pietkowo k. Łap. Pułk Ułanów otrzymał nr 10, a w później czasie nazwę „Litewskich”, ze względu na to, że formowali go w większości ochotnicy z terenów dawnego historycznego Wielkiego Księstwa Litewskiego. Przed drugą wojną światową 10. Pułk Ułanów Litewskich stacjonował w koszarach przy ulicy Kawaleryjskiej w Białymstoku. Żołnierze pułku walczyli m.in. w Bitwie Warszawskiej i obu wojnach światowych.

Dziś o pamięć formacji dbają współcześni ułani: pasjonaci historii i miłośnicy konnej jazdy, zrzeszeni w stowarzyszeniach w całym województwie. Tradycje Pułku kultywuje też 1. Podlaska Brygada Obrony Terytorialnej.

W sobotniej uroczystości wzięli udział także: wojewoda Bohdan Paszkowski, radny miejski Henryk Dębowski, przedstawiciele środowisk kombatanckich.  

Małgorzata Sawicka
fot. UMWP
Historia pułku na podst.: strony internetowej Szwadronu Kawalerii im. 10 Pułku Ułanów Litewskich