Najistotniejszym elementem działania jest wystawa plenerowa, której podstawę stanowi album fotograficzny ze zbiorów Muzeum Wojska w Białymstoku. Przedmiot anonimowy, z nieznanym nazwiskiem twórcy, a przede wszystkim bez nazwisk bohaterów uwiecznionych na zdjęciach. Analiza historyczna materiału dowiodła, że to swoisty fotoreportaż, dokumentujący wędrówkę grupy polskich repatriantów z ZSRR z lat 1921-1924. Zamknięte w kadrze historie spróbowali odczytać zaproszeni do udziału w projekcie pisarze: Ilona Wiśniewska, Piotr Nesterowicz, Wojciech Nowicki, Daniel Odija, Michał Olszewski i Filip Springer. Wybrane przez nich zdjęcia wyznaczyły granicę w jakich się poruszali, ale forma tekstu (esej, reportaż, opowiadanie) pozostała swobodnym wyborem twórców. Ekspozycji towarzyszy film w reżyserii Bartosza Tryzny, katalog w formie reprintu oraz specjalna witryna internetowa projektu.

„Słowo historii. Fotoeseje” to działanie otwarte na osoby z różnymi rodzajami niepełnosprawności.  Specjalnie dla zwiedzających niesłyszących i niedosłyszących przygotowaliśmy tłumaczenia wstępu historycznego i wszystkich tekstów literackich na język migowy. W nagraniach pomogli nam Joanna Zembrowska Wojno i Edyta Milewska, należące do  Stowarzyszenia Pomocy Niesłyszącym MIG-iem. Osoby z niepełnosprawnością wzroku mogą skorzystać z wersji dźwiękowych opowieści w interpretacji Marka Tyszkiewicza. Aktor Teatru Dramatycznego w Białymstoku jest także lektorem audiodeskrypcji pokazywanych zdjęć, którą przygotowała Monika Marciniak.

Już od dnia 2 października (otwarcie wystawy) wszystkie materiały udostępnione zostaną na specjalnej witrynie portalu Sybir.com.pl. Prowadzić do niej będą kody QR umieszczone na planszach ekspozycyjnych. Nagrania w formacie mp3 (audio), mp4 (video) oraz pliki .pdf można będzie też pobrać ze strony.

Projekt dofinansowany ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Harmonogram:

2 października 2015 roku, godz. 11

Konferencja prasowa z udziałem Dyrektora Muzeum Wojska w Białymstoku Roberta Sadowskiego, autora projektu Marcina Kozińskiego, twórcy tekstu historycznego prof. Daniela Boćkowskiego, twórczyni audiodeskrypcji Moniki Marciniak, twórczyni tłumaczenia na język migowy Joanny Zembrowskiej-Wojno. W czasie konferencji  połączymy się także multimedialnie z autorską dwóch tekstów literackich Iloną Wiśniewską, mieszkającą na Spitsbergenie.

(Sala Rycerska Muzeum Wojska w Białymstoku, ul. Kilińskiego 7, Białystok)