Bitwa o Monte Cassino to jedna z najbardziej zaciętych i krwawych bitew stoczonych podczas II wojny światowej. Tomasz Szeweluk, odczytując list marszałka Artura Kosickiego, przypomniał, że czyn zbrojny Wojska Polskiego wniósł olbrzymi wkład w działania zbrojne aliantów w czasie II wojny światowej.

– Ogromne było bohaterstwo w tej bitwie polskich żołnierzy. Ogromna była też ich ofiara. Dla prawie tysiąca z nich był to kres ich drogi do Polski. Obchodzona dzisiaj rocznica, ma także ważne znaczenie dla ziemi podlaskiej. To stąd – z terenów przedwojennego województwa białostockiego pochodziło wielu żołnierzy 2. Korpusu gen. Andersa – mówił.

W maju 1944 r. żołnierze 2. Korpusu Polskiego pod dowództwem gen. Władysława Andersa przełamali zacięty niemiecki opór i zdobyli klasztor na Monte Cassino. Zwycięstwo polskiego oręża przyczyniło się do przełamania niemieckiej linii obrony i otwarcia wojskom sojuszniczym drogi do wyzwolenia Rzymu.

Była to czwarta próba zdobycia wzgórza. Biało-czerwony proporczyk na ruinach klasztoru zawiesił patrol ppor. Kazimierza Gurbiela z 12. Pułku Ułanów Podolskich.

– Zwycięstwo pod Monte Casino nie było zasługą jednego człowieka, nie było zasługą jednego oddziału, było możliwe dzięki zbiorowemu wysiłkowi wszystkich żołnierzy 2. Korpusu, było zwycięstwem każdego z nich – strzelca, łącznościowca, artylerzysty, pancerniaka, sanitariusza – zaznaczył płk Bogdan Topór, prezes Zarządu Oddziału Krajowego Związku byłych Żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie.

Walki trwały 13 dni i 20 godzin, były niezwykle krwawe. W ich czasie zginęło 923 polskich żołnierzy, blisko 3 tys. zostało rannych, a 345 uznano za zaginionych.

W czasie uroczystości przyznano odznaki: kombatancką „Polska Niepodległa 1918”, „Za Zasługi ZKRP i BWP”, Kombatanckie Odznaki Jubileuszowe „Niepodległa 1918-2018”, „100-lecia Związku Inwalidów Wojennych RP Kombatancki Krzyż Zwycięstwa” oraz Kombatancki Krzyż Zwycięstwa. Wręczono także Pamiątkową Polską Szable Oficerską WZ 1921.

Wspólnie z Marszałkiem Województwa Podlaskiego hołd bohaterskim żołnierzom spod Monte Cassino oddali m.in. Wojewoda Podlaski, przedstawiciele miasta, Rady Miasta Białystok, Podlaskiego Stowarzyszenia Pamięci Zesłańców Sybiru w Białymstoku, Instytutu Pamięci Narodowej, służb mundurowych oraz instytucji kultury.  

18 maja to także data urodzin Karola Wojtyły. Sekretarz Tomasz Szeweluk w ramach upamiętnienia 102. rocznicy złożył kwiaty pod Pomnikiem Jana Pawła II w Białymstoku.

22 października 1978 r. uroczyście rozpoczął posługę, po tym, jak 16 października 1978 r. na konklawe kardynałowie wybrali go na papieża i przyjął imię Jan Paweł II.

Jego pontyfikat był jednym z najdłuższych w dziejach Kościoła. Jego wizyty w Polsce gromadziły tłumy. Już w pierwszym roku pontyfikatu Jan Paweł II pojechał w dniu swoich 59. urodzin na Monte Cassino na uroczystości w 35. rocznicę bitwy.

Jan Paweł II zmarł 2 kwietnia 2005 r. 1 maja 2011 r. został beatyfikowany przez Benedykta XVI, a 27 maja 2014 r. kanonizowany przez papieża Franciszka.

Paulina Tołcz
red.: Paulina Dulewicz
fot.: Mateusz Duchnowski