Luty 1940 r. zapisał się tragicznie na kartach polskiej historii. Ofiarami zsyłki padło ok. 140 tys. osób.

– 82. rocznica pierwszej deportacji Polaków w głąb ZSRR jest czasem szczególnym dla mieszkańców naszego regionu, których bliscy byli represjonowani przez sowieckich okupantów. W tym dniu samorząd województwa oddaje hołd setkom tysięcy zesłańców wywiezionych na nieludzką ziemię – mówił Artur Kosicki, Marszałek Województwa Podlaskiego. – Pamięć o tamtych wydarzeniach jest nadal żywa dzięki ludziom, którzy przetrwali ten nieludzki czas i dzisiaj dają temu świadectwo.

W bydlęcych wagonach przy 40-stopniowym mrozie

Pierwsza z serii masowych sowieckich wywózek Polaków należała do szczególnie ciężkich i brutalnych. Odbywała się srogą zimą, przy bardzo silnych – dochodzących do minus 40 stopni – mrozach.

– Stalin chciał wyniszczyć polską inteligencję, tę część społeczeństwa, która przede wszystkim kształtuje tożsamość narodu – podkreślał Bogusław Dębski.

Przewodniczący sejmiku, jako ówczesny parafianin kościoła pw. Ducha Świętego, przy którym stoi pomnik poświęcony Sybirakom, miał swój udział w jego powstaniu – poparł inicjatywę ks. Stanisława Andrukiewicza.

Siła i pomoc od Boga

Tylko tej jednej nocy – z 9 na 10 lutego – z terenu Białostocczyzny na Sybir wywieziono ok. 13 tys. osób, z Łomży i okolic – ponad 1750. Osobiste powody, by w tym dniu być w miejscu pamięci, ma Wiesława Burnos, członek zarządu.

– Rocznica wysyłki na Sybir jest mi bardzo bliska, ponieważ moja babcia, Jadwiga Rybakiewicz, wraz z trójką dzieci, była zesłana, przebywała w Kazachstanie. Szczęśliwie udało jej się wrócić – opowiadała. – To były ciężkie czasy. Babcia pomoc i siłę czerpała od Boga, tak jak i inne osoby.

Historycy szacują, że w sumie na Syberię deportowano od 300 tys. do ponad miliona ludzi. Wielu z nich nie przetrwało podróży, wielu nigdy nie wróciło z zesłania. Szczegóły w artykule pt.: 82. rocznica rozpoczęcia przez Sowietów pierwszej z serii czterech wielkich deportacji Polaków.

Anna Augustynowicz
red.: Małgorzata Sawicka
fot.: Mateusz Duchnowski