Kazimierz Busma

Bogusław Łabędzki

Antoni Mazalewski

śp. Michał Pietkiewicz

Szkoła Podstawowa im. Armii Krajowej w Janówce

Jerzy Wnorowski

Honorowe odznaczenia wręczył dr Mariusz Żuławnik, zastępca dyrektora Archiwum IPN, który odczytał także list od Prezesa Instytutu Pamięci Narodowej dr. Jarosława Szarka. W swoim przesłaniu Prezes IPN napisał m.in.: „Wśród ponad sześćdziesięciu dotychczasowych Laureatów było wielu, których historia doświadczyła niezwykle boleśnie. Więźniowie sowieckich łagrów, ofiary stalinowskich katowni, Żołnierze Wyklęci czy działacze „Solidarności” - to na ich oczach działa się nasza XX–wieczna historia i to oni są jej częścią. Nie brakowało też młodszych, znających historię jedynie z lektur i opowieści, ale z pasją i determinacją dążących do jej utrwalania i upowszechniania. Również w tym roku Nagroda Honorowa „Świadek Historii” połączy różne pokolenia laureatów. Niezależnie jednak od metryki urodzin, są to osoby wyjątkowe. Kształtują nowe pokolenia Polaków, są inspiracją i wzorem dla młodzieży, nie boją się głośno mówić prawdy o skomplikowanej i nieraz niewygodnej dla wielu lokalnej historii. Dzisiaj często spotykamy się ze zjawiskiem opluwania własnego gniazda - pisał Prymas Wyszyński. - Ludzie, zwłaszcza niezbyt wykształceni, natrząsają się z naszej przeszłości historycznej, nie doceniają wielkiej ofiary, każdej kropli krwi wylanej za Naród czy każdej kropli potu z czoła rolnika, która wsiąkła w ziemię ojczystą. To wszystko wskazuje na wielką potrzebę wołania o szacunek dla dziejów narodowych, dla trudów pokoleń, które minęły, dla ich ofiarnej krwi wylanej w powstaniach, w walce o wolność Ojczyzny. To właśnie wołanie o szacunek dla własnej historii jest Państwa największą zasługą. Niech to honorowe wyróżnienie będzie wyrazem naszej wdzięczności i szacunku dla Państwa wielkiej pracy”.

W imieniu Laureatów głos zabrał Karol Czarniecki, dyrektor Szkoły Podstawowej w Janówce, który podkreślił, że dostrzeżenie przez Kapitułę Nagrody pracy, która wykonywana jest w małych miejscowościach, jest dla wszystkich Laureatów szczególnie ważne i zobowiązuje do dalszego wysiłku dla dobra Polski.

Finał uroczystości wypełnił koncert kolęd w wykonaniu chóru Szkoły Podstawowej nr 28 im. Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego w Białymstoku pod dyrekcją Pani Jolanty Gwiazdowskiej. Szczególnie wzruszającym momentem uroczystości było wspólne odśpiewanie ostatniej z kolęd: „Przybieżeli do Betlejem żołnierze”, napisanej w 1943 r. przez żołnierzy Polskich Sił Zbrojnych na Zachodzie. Wśród przybyłych licznie gości, kombatantów, przedstawicieli świata kultury, służb mundurowych i władz samorządowych znalazł sie także poseł Dariusz Piontkowski.

Fot. z uroczystości: Iza Kuna

LAUREACI VIII EDYCJI NAGRODY HONOROWEJ „ŚWIADEK HISTORII” W BIAŁYMSTOKU

Kazimierz Busma (ur. 1923 r.), żołnierz Armii Krajowej,  represjonowany przez UB. Na początku lat 80. współtwórca struktur i aktywny działacz NSZZ „Solidarność” Rolników Indywidualnych. W 1995 r. założył Polskie Stowarzyszenie Patriotów w Solidarności w Kostrach Podsędkowiętach, zajmujące się propagowaniem idei patriotycznych, a przede wszystkim sprowadzaniem do Ojczyzny Polaków z Syberii i Kazachstanu. Na rzecz sprowadzanych rodzin ofiarował znaczną część własnego majątku.

Bogusław Szczepan Łabędzki (ur. 1968 r.), nauczyciel, badacz, regionalista, znawca historii walk niepodległościowych na Podlasiu. Od 2012 r. prezes Stowarzyszenia Historycznego im. Danuty Siedzikówny „Inki”, propagującego wiedzę na temat powojennej konspiracji niepodległościowej. Organizator rajdów śladami V Wileńskiej Brygady AK, a także uroczystości upamiętniających walki powojennej partyzantki niepodległościowej, spotkań z młodzieżą. Stale współpracuje z białostockim Oddziałem IPN.

Antoni Adam Mazalewski (ur. 1929 r.), żołnierz Armii Krajowej, Prezes Obwodu Suwałki Światowego Związku Żołnierzy AK. Inicjator budowy wielu pomników upamiętniających działania AK na Suwalszczyźnie, przede wszystkim pomnika Ofiar Obławy Augustowskiej w Gibach. Inicjator i uczestnik uroczystości patriotycznych oraz spotkań z młodzieżą szkolną.

Śp. Michał Pietkiewicz (ur. 1917, zm. 1988 r.). Żołnierz września 1939 r., represjonowany przez sowietów. W pierwszych latach powojennych nauczyciel, szykanowany za nauczanie prawdy o historii Polski. Współzałożyciel białostockiej „Solidarności”, w 1980 r. przewodniczący Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego związku. Przewodniczący Społecznego Komitetu Budowy Pomnika „Solidarności” i Fundacji Sztandaru Zarządu Regionu. Propagator pamięci o polskich Kresach. W 1981 r. wielokrotnie upominał się o Polaków pozostałych na Wschodzie. Internowany za działalność opozycyjną.

Szkoła Podstawowa im. Armii Krajowej w Janówce – od 20 lat nosi swe zaszczytne imię. Przy szkole funkcjonuje Muzeum Armii Krajowej, stanowiące ponadlokalne centrum edukacyjne. W programie nauczania placówki podkreślany jest patriotyzm i wiedza historyczna. Uczniowie i kadra szkoły aktywnie uczestniczą w obchodach narodowych rocznic, stanowiąc pozytywny przykład dla innych placówek oświatowych w regionie.

Jerzy Wnorowski (ur. 1941 r.), od 1990 r. Prezes łomżyńskiego Stowarzyszenia Pamięci Walczących z Komunizmem i Faszyzmem „Zapora”. W latach 50. represjonowany przez UB. Działacz „Solidarności”. Od ponad 25 lat prowadzi aktywne działania na rzecz upamiętniania bohaterów podziemia antyhitlerowskiego i antykomunistycznego. Organizator licznych imprez historycznych związanych z walką o niepodległość Polski. Opiekun miejsc pamięci i grobów polskich bohaterów. Inicjator i organizator budowy pomników i tablic przypominających bohaterów walk o niepodległość.