79. rocznica śmierci Jadwigi Dziekońskiej „Jadzi” – 19 maja
Ppor. dh Jadwiga Dziekońska ps. „Jadzia” zginęła 19 maja 1943 r., gdy – przenosząc w Białymstoku tajne meldunki – natknęła się na ulicy Stołecznej na patrol żandarmerii i rzucając w hitlerowców piaskiem i kamieniami krzyczała: „żywej mnie nie weźmiecie!”. Właśnie mija 79. rocznica tych tragicznych wydarzeń.
Jadwiga Dziekońska urodziła się 20 lipca 1916 r. w Konarzycach koło Łomży. Była zapaloną harcerką, działała społecznie w organizacjach młodzieży wiejskiej.
Łączniczka Armii Krajowej
Od pierwszych chwil okupacji czynnie włączyła się w działalność konspiracyjną. Była aktywną kurierką i łączniczką oraz współuczestniczyła w akcjach zbrojnych. Najbardziej znaną z nich było uwolnienie czterech członków sztabu Okręgu Białostockiego Armii Krajowej (AK) w listopadzie 1942 r. z siedziby Gestapo przy ul. Sienkiewicza.
Działała na terenie całego naszego regionu. Przyczyniła się do utworzenia sieci konspiracyjnej AK w Białymstoku, Grodnie, Wołkowysku oraz w powiatach – zambrowskim, wysoko-mazowieckim i łomżyńskim. Bazą kontaktowo-noclegową dla partyzantów było jej rodzinne gospodarstwo w Konarzycach. Kierowała również kolportażem podziemnego pisma „Informacja”, wydawanego przez Biuro Informacji i Propagandy Okręgu Białostockiego AK.
Wybrała śmierć dla Ojczyzny
20 kwietnia 1943 roku, Jadwiga Dziekońska została odznaczona Krzyżem Walecznych za wyróżniającą się służbę w konspiracji. Niestety, miesiąc później oddała swoje młode życie dla Ojczyzny, ginąc w Białymstoku w starciu z patrolem hitlerowskiej żandarmerii, niszcząc przenoszone tajne meldunki i nie dając się aresztować. W uznaniu dla swojego bohaterskiego zachowania została pośmiertnie odznaczona Orderem Virtuti Militari V klasy.
Jadwiga Dziekońska jest pochowana na cmentarzu miejskim w Białymstoku przy ul. Wysockiego pośród 12 mogił żołnierzy poległych w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 r. Pomnik tej dzielnej konspiratorki znajduje się w białostockim parku noszącym jej imię, położonym w pobliżu miejsca jej tragicznej śmierci w 1943 r. Jadwiga Dziekońska jest również patronem szkoły podstawowej w rodzinnych Konarzycach.
oprac.: Jerzy Górko
red.: Anna Augustynowicz