Wojewoda Podlaski Bohdan Paszkowski i dyrektor Oddziału IPN w Białymstoku Barbara Bojaryn-Kazberuk otworzyli także wystawę plenerową „Nowe zniewolenie. Obława Augustowska. Lipiec 1945”, przygotowaną przez białostocki oddział IPN. W uroczystościach wziął także udział Członek Zarządu Województwa Podlaskiego Bogdan Dyjuk.

12 lipca 1945r. rozpoczęła się jedna z największych zbrodni Stalina wobec ludności polskiej. Działania wojsk NKWD, UB i niektórych oddziałów LWP miały na celu rozbicie i likwidację niepodległościowego i antykomunistycznego podziemia w rejonie Suwałk i Augustowa. Zatrzymano ponad 7 tyś. osób. Więziono ich w ponad pięćdziesięciu miejscach. Sowieci utworzyli obozy filtracyjne, gdzie torturowano i przesłuchiwano zatrzymanych. Krępowano ich drutem kolczastym. Trzymano ich pod gołym niebem w dołach zalanych wodą. Część zatrzymanych wróciła do domu. 252 więzionych Litwinów przekazano organom litewskiego NKWD

600 osób narodowości polskiej wywieziono w nieznanym kierunku. Ślad po nich zaginął. Aresztowania tych osób dokonały organy SMIERSZ 3 Frontu Białoruskiego. Obława Augustowska nazywana jest też Małym Katyniem.

Dla uczczenia ofiar pogromu w Gibach na suwalszczyźnie powstał pomnik autorstwa Andrzeja Strumiłły. Co roku w Gibach odbywaja się uroczystości upamiętniające tragiczne wydarzenia. 

Kilka dni przed 70. rocznicą wydarzeń Sejm RP ustanowił 12 lipca Dniem Pamięci Ofiar Obławy Augustowskiej.

Fotoreportaż