Sejm Wielki, znany w historii Polski jako czteroletni, uchwalił Konstytucję Rzeczpospolitej Obojga Narodów 3 maja 1791 r. Była pierwszym tego rodzaju aktem prawnym w Europie oraz drugim na świecie po amerykańskiej. Przekształcała państwo w monarchię konstytucyjną, wprowadzała zasadę trójpodziału władzy. Wyrazicielem suwerennej woli narodu czyniła dwuizbowy Sejm. W swoim założeniu była swoistą próbą ratowania Polski m.in. poprzez wzmocnienie władzy wykonawczej.

Wcześniej ustrój państwa zbudowany był na podstawie zasady „liberum veto”, która była wykorzystywana przez szlachtę do zrywania Sejmów, gdzie w rezultacie, żadna ustawa nie mogła być wprowadzona w życie bez jednomyślnej decyzji posłów.

Mimo że Konstytucja 3 Maja przywróciła Polakom nadzieję na uratowanie niezależności i niepodległości kraju, stworzona była w obawie przed imperialnymi zakusami naszych zaborców, którzy wcześniej zajęli część terytorium Rzeczpospolitej Obojga Narodów w 1772 r. Niestety została obalona na skutek wojny polsko-rosyjskiej w 1792 r. i działań rodzimych zdrajców, którzy zawiązali Konfederację Targowicką. W efekcie doszło później do kolejnych rozbiorów i upadku państwa polskiego.

Trzeci maja współcześnie

Dzisiaj Konstytucja 3 maja jest uznawana za fundament tradycji ustrojowej państwa polskiego. Nie jest co prawda aktem prawnym powszechnie obowiązującym, ale stanowi dla Polaków świadectwo troski o dobro Ojczyzny w momencie zagrożenia naszej państwowości. Dzisiaj wszyscy dumnie – ponownie od 1990 r. po upadku peerelowskiego reżimu komunistycznego, który zniósł to święto – obchodzimy „Trzeciego maja”, wywieszając flagi na naszych domach, instytucjach publicznych oraz placach, śpiewając polski hymn.

Uroczyste obchody święta będą miały miejsce również na terenie całego województwa podlaskiego, m.in. w Białymstoku, Łomży, Suwałkach.

Jednocześnie w rocznicę uchwalenia Konstytucji jest obchodzone w Polsce od 1920 r. święto kościelne Najświętszej Maryi Panny Królowej Polski. W tym dniu modlimy się w intencjach naszej Ojczyzny, prosząc Maryję o łaski na lepszą przyszłość naszego państwa i Polaków.

Cezary Rutkowski
red.: Anna Augustynowicz
źródło: wikipedia.org, dzieje.pl