123. rocznica urodzin płk. Władysława Liniarskiego „Mścisława”
123 lata temu urodził się Władysław Liniarski „Mścisław”, oficer Wojska Polskiego, działacz podziemia niepodległościowego, ofiara represji komunistycznych. W czasie II wojny światowej dowodził strukturami Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej (ZWZ-AK) na Białostocczyźnie. W 2017 r. został pośmiertnie awansowany przez Prezydenta RP na stopień generała brygady.
Władysław Liniarski był uczestnikiem kampanii wrześniowej, podczas której dowodził I batalionem 62 pułku piechoty broniąc Pomorza i walczył w bitwie nad Bzurą. Po klęsce Wojska Polskiego w wojnie obronnej rozpoczął działalność konspiracyjną wstępując do konspiracyjnej organizacji wojskowej Służby Zwycięstwu Polski (SZP). Od 1940 był komendantem Okręgu Białostockiego ZWZ-AK na terenie okupacji sowieckiej.
W 1943 r. „Mścisław” wydał rozkaz likwidacji „band komunistyczno-żydowskich” w celu obrony ludności cywilnej przed rabunkami i grabieżami. Zasłynął również nadaniem nazw przedwojennych pułków Wojska Polskiego podległym oddziałom Armii Krajowej.
20 września 1944 „Mścisławowi” podporządkował się rtm. Zygmunt Szendzielarz z resztkami 5 Wileńskiej Brygady AK. „Mścisław” nakazał „Łupaszce” trwać w Puszczy Białowieskiej i organizować kadrowy oddział z rozbitków z wileńskich i nowogródzkich oddziałów AK. W dniu 10 listopada Zygmunt Szendzielarz został awansowany przez ppłk Liniarskiego do stopnia majora.
W odpowiedzi na rozkaz rozwiązania Armii Krajowej przez gen. Leopolda Okulickiego „Niedźwiadka” powołał do życia nową organizację wojskową – Armię Krajową Obywatelską (AKO). W maju 1945 „Mścisław” podporządkował jej struktury Delegaturze Sił Zbrojnych na Kraj. Pod koniec lipca 1945 roku "Mścisław" został aresztowany przez Urząd Bezpieczeństwa (UB), następnie skazany na karę śmierci zamienioną na 10 lat więzienia. Ostatecznie AKO weszła w struktury Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość".
W 1953 r. został zwolniony z więzienia ze względu na problemy zdrowotne, spowodowane w wyniku brutalnego śledztwa. W 1965 r. przyjęty do organizacji kombatanckiej Związku Bojowników o Wolność i Demokrację (ZBoWiD). W późniejszych latach był działaczem opozycji antykomunistycznej należąc do Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela.
Zmarł 11 kwietnia 1984 roku w Warszawie. Został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim.
Został odznaczony m. in. Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari V klasy, czterokrotnie Krzyżem Walecznych, Krzyżem Zasługi z Mieczami, Złotym Krzyżem Zasługi oraz Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.
W Białymstoku jego imię nosi jedna z głównych ulic w centrum miasta. Od 1 marca 2017 r. gen. Władysław Liniarski jest patronem 1 Podlaskiej Brygady Obrony Terytorialnej.
oprac.: Cezary Rutkowski
na podst.: Serwis Polska Podziemna
