Decydującym momentem, który odegrał olbrzymią rolę w zwycięstwie był manewr Wojska Polskiego (WP), zrealizowany według planu bitwy opracowanego przez dowództwo, którego szczegóły zostały dopracowane przez Józefa Piłsudskiego z gen. Tadeuszem Rozwadowskim, Szefem Sztabu Generalnego WP. Nad rzeką Wieprz w rejonie Puław skoncentrowano sześć polskich dywizji, których zadaniem było rozcięcie rosyjskiego Frontu Północnego Michaiła Tuchaczewskiego. Oddziały te miały również wesprzeć żołnierzy toczących walkę obronną na przedmościu warszawskim na przedpolach Radzymina oraz wojska odpowiedzialne za obronę górnej Wisły, aż do granic Płocka.

Rozbite siły bolszewickie atakujące stolicę Polski wycofywały się, lecz nie zostały ostatecznie pokonane. Straty rosyjskie wyniosły 25 tysięcy zabitych i rannych oraz 66 tys. wziętych do niewoli. 45 tysięcy czerwonoarmistów zostało internowanych po przekroczeniu granicy niemieckiej.

W tym samym czasie siły Armii Czerwonej w ówczesnej południowo-wschodniej Polsce próbowały przedrzeć się na Zamojszczyznę próbując przyjść z odsieczą wojskom Tuchaczewskiego. Jednak to 31 sierpnia pod Komarowem doszło do kolejnej większej konfrontacji sił polskich z sowieckimi, największej bitwy kawaleryjskiej. Pomimo posiadanej przewagi, 1. Armia Konna została zmuszona do odwrotu.

Batalię toczoną z bolszewikami ostatecznie rozstrzygnęła wrześniowa Bitwa Niemeńska, która miała miejsce w obrębie obecnego województwa podlaskiego oraz bitwy na południowo-wschodnich rubieżach odrodzonego państwa polskiego.

Bitwa Warszawska jest największym zwycięstwem polskiego oręża niepodległej Polski od czasów zaborów. Samodzielne powstrzymanie agresji obcego państwa budowało w II Rzeczpospolitej poczucie dumy narodowej, że jesteśmy w stanie wywalczyć sobie suwerenność. Pozwoliło wychować młode pokolenie Polaków w polskiej tradycji i patriotyzmie, a dla współczesnych Polaków było niezwykle pouczającą lekcją historii o bohaterskich, wolnościowych dokonaniach przodków.

Cezary Rutkowski
red.: Edyta Chodakowska-Kieżel