Współpraca ze wschodnimi partnerami Polski – jak działać pomimo trudnej sytuacji politycznej
Pierwsza dyskusja na II Wschodnim Kongresie Gospodarczym dotyczyła sprawy dla gospodarki Podlaskiego, ale i pozostałych województw Polski Wschodniej – kluczowej. Jak współpracować ze wschodnimi partnerami w dziedzinie gospodarki pomimo istniejącego od dwóch lat na linii UE-Rosja kryzysu, pomimo konfliktu rosyjsko-ukraińskiego. Czy możliwe jest w ogóle odbudowanie takich relacji?
Moderatorem tej dyskusji był poseł Robert Tyszkiewicz, przewodniczący Sejmowej Komisji Spraw Zagranicznych i Przewodniczący Parlamentarnego Zespołu ds. Białorusi, a udział w niej wzięli: Janusz Piechociński, Wicepremier i Minister Gospodarki RP, Katarzyna Kacperczyk, podsekretarz stanu MSZ, Ilgvars Kjava, Ambasador Nadzwyczajny i Pełnomocny Republiki łotewskiej w Rzeczpospolitej Polskiej, Jarosław Niewierowicz, Minister Energetyki Litwy w latach 2012-2014, Przezes Zarządu Polsko-Litewska Izba Handlowa, Natalia Nikandrava, Dyrektor Narodowa Agencji Inwestycji i Prywatyzacji (NAIP) na Białorusi oraz Sławomir Majman – Prezes Zarządu, Polska Agencja Informacji i Inwestycji Zagranicznych SA.
Można powiedzieć, że jedną z głównych konkluzji tej dyskusji było stwierdzenie, że pomimo napiętej sytuacji na najwyższych szczeblach władzy Polski i Rosji, oraz trudnej sytuacji z powodu konfliktu na Ukrainie – bardzo ważne jest, by budować dobre relacje na poziomie przedsiębiorców, poszczególnych instytucji, służb – tak jak już się to dzieje obecnie.
- Bo zła pogoda w relacjach kiedyś się skończy a my musimy być gotowi na tę zmianę – podkreślał Janusz Piechociński.
Dyskusję podzielono na kilka części.
- Sytuacja za wschodnią granicą UE – w jaki sposób warunkuje działania w dziedzinie gospodarki. Jak można działać gospodarczo mimo ograniczeń – gdzie szukać możliwości i jak modyfikować dotychczasowe plany?
- Polityka Unii Europejskiej wobec wschodnich sąsiadów Polski i jej wpływ na gospodarkę
- Współpraca gospodarcza i wspólne międzynarodowe projekty – rola UE i krajów spoza Unii. Zagrożenia dla krajów członkowskich UE a skłonność do integracji i wspólnych działań – także w obszarze gospodarczym
- Bezpieczeństwo energetyczne krajów wschodniej Europy
- To w Białymstoku doskonale widać, że polska polityka gospodarcza musi oznaczać działania po obu stronach granicy. Chcielibyśmy widzieć w naszym regionie takie okno wystawowe Unii – mówił poseł Tyszkiewicz. – Kluczowe dla rozwoju wydaje się być logistyka i transport, dlatego tak bardzo cieszymy się, że wreszcie powstanie tak długo oczekiwana droga ekspresowa s19. Ale pytanie, które zadawaliśmy sobie w czasie ubiegłorocznego Kongresu wciąż pozostaje aktualne: jakie są możliwości powrotu do dobrych relacji z naszymi wschodnimi sąsiadami.
- Kraje Europy wschodniej muszą na nowo określić się na rynku konkurencyjności. Ta zadra to strata czasu. Bo my zadajemy sobie pytania egzystencjalne, a inni idą do przodu - mówił wicepremier. - Rząd chce pobudzić, odbudować przedsiębiorstwo i przemysł Polski Wschodniej za pomocą Specjalnych Stref Ekonomicznych, stąd decyzja o poszerzeniu suwalskiej strefy o 14 gmin. W Ministerstwie Gospodarki i rządzie mamy teraz taką zasadę: Go East (co można tłumaczyć jaki Kierunek Wschód, przyp.red.).
Z kolei Katarzyna Kacperczyk, podsekretarz stanu MSZ zauważyła, że polska gospodarka stopniowo dostosowywała się przez cały ubiegły rok do nowych warunków współpracy z partnerami zza wschodniej granicy.
- Pamiętajmy też, że kraje na wschód to nie tylko Rosja i Ukraina, nawet jeśli są to największe kraje w tym regionie. Warto pamiętać także o współpracy z Białorusią, Kazachstanem, Gruzją, Azerbejdżanem, Mołdawią. Polscy przedsiębiorcy coraz częściej swojej szansy upatrują w bardziej egzotycznych gospodarkach afrykańskich, ale i krajach Dalekiego Wschodu – przypominała minister Kacperczyk.
Kryzys na linii UE-Rosja odbił się także negatywnie na gospodarce Łotwy o czym przypomniał Ambsador Kjava. – Jako kraje Unii Europejskiej nie mieliśmy jednak innego wyjścia. Nie możemy pozwolić by konflikt zbrojny stał się metoda rozwiązywania problemów w Europie – mówił ambasador. – My mamy nadzieję, że porozumienia zawarte w Mińsku między Rosją a Ukrainą będą respektowane. Jest bowiem spory potencjał do współpracy polsko-łotewskiej w dziedzinie wymiany gospodarczej.
Sławomir Majman zaś odnosząc się do pytania o to gdzie szukać szans nie miał wątpliwości: - Podnoszone argumenty o potrzebie lepszej logistyki i transportu są słuszne. Ja bym do tego jeszcze dorzucił budowanie właściwego klimatu współpracy. O tym jak jest to ważne, świadczy ostatnia ewolucja polsko-białoruskich relacji gospodarczych. To właśnie dzięki tej zmianie klimatu udało się ostatnio dokonać nowego otwarcia w kontaktach z tym krajem.
