"Mniej śmieci - więcej pamięci" – święta w duchu less waste
Po raz drugi Caritas Laudato si' organizuje akcję „Mniej śmieci więcej pamięci”. Wydarzenie, którego celem jest zwrócenie uwagi na istotę świąt Wszystkich Świętych, powrót do źródeł i zachęcenie do przemyślanych zakupów. Święto zmarłych to nie konkurs na najlepiej rozświetlony i najlepiej ozdobiony nagrobek. To pamięć o bliskich, których już z nami nie ma. Szacuje się, że rokrocznie kupujemy 300 mln zniczy, z czego ok. 70 proc. właśnie w okolicach 1 listopada. Nie chodzi o to, by nie kupować w ogóle, ale czasem nawet jedna świeca mniej w zupełności wystarczy.
Istota świąt Wszystkich Świętych
Powiemy piękna polska tradycja? Jednak, gdy zaczerpniemy u źródła, okaże się, że rozpoczęcie masowej produkcji plastiku to początek XX wieku, a obchodzenie uroczystości Wszystkich Świętych sięga początków chrześcijaństwa. Zatem przez dziewiętnaście wieków czciliśmy pamięć o zmarłych nie robiąc z cmentarza kolorowych jarmarków. To zrozumiałe, że szukamy sposobu na to, by wyrazić jak ważni byli dla nas bliscy, którzy odeszli. Ale fakty mówią same za siebie, po 1 listopada zostają tony śmieci. Kupujemy zachęceni promocjami, pięknie zdobionymi zniczami, wieńcami, ale modlitwa i pamięć znaczą dużo więcej niż dziesiątki zapalonych świec i grób udekorowany sztucznymi kwiatami.
Akcja „Mniej śmieci-więcej pamięci” to zaproszenie do powrotu do tradycji. Do obecności, do pamięci do refleksji, uczestnictwa w Mszy świętej i w końcu do modlitwy za zamarłych.
- W zwykłym czasie trudno jest nam znaleźć chwilę na odwiedzenie grobów, często oddalonych o setki kilometrów, dlatego właśnie jest ten dzień, wolny od pracy, abyśmy mogli w spokoju uczcić pamięć zmarłych, powspominać ich i pomodlić się. Uroczystość Wszystkich Świętych nie jest jednak przyzwoleniem do celebrowania konsumpcjonizmu i generowania góry śmieci. Nic nie zwalnia nas z dbania o naszą planetę, bo kiedyś będziemy z tego rozliczeni – mówi Dawid Kostkowski.
Jak możemy zrobić to inaczej?
Warto w tym roku postawić na proste rozwiązania. Korzystajmy z tego, co przynosi kolorowa jesień. Własnoręcznie zrobione ekologiczne i biodegradowalne dekoracje np. z suszonych kwiatów i zimozielonych gałązek to nieporównywalnie piękniejszy dar. Stworzenie ozdób w domu okazuje się być całkiem proste, a poświęcony czas może być okazją do wspominania bliskich i prawdziwego rodzinnego świętowania. Przy wielu parafiach powstały „ZNICZODZIELNIE” – miejsce, a właściwie regał, gdzie mieszkańcy mogą zostawić nieuszkodzone znicze bez wkładów, by ktoś inny mógł z nich skorzystać. Anielskie Ogrody – pomysłodawcy hasła „Mniej śmieci-więcej pamięci” organizują warsztaty z tworzenia ekowianków, które potem można zanieść na cmentarz. Możliwości jest wiele, po prostu warto zrobić to inaczej.
Włączyły się organizacje z całej Polski
Organizatorami akcji są Caritas Laudato si, Anielskie Ogrody, Ruch Świętego Franciszka z Asyżu (REFA), Światowy Ruchu Katolików na Rzecz Środowiska, Fundacja Dzieła Kolpinga, Zerowesterzy, Inżynier w Zielonych Okularach, którzy zachęcają do włączenia się w akcję „Mniej śmieci – więcej pamięci”. Zaproszone są też w sposób szczególny parafie, stowarzyszenia, fundacje, ekologiczne instytucje i wszyscy, którzy w swoich działaniach znajdą przestrzeń, by pochylić się nad dobrem naszej planety. Wystarczy napisać, aby dołączyć do wydarzenia.
Dobre praktyki
O czym warto pamiętać wybierając się w tym roku na cmentarz?
- naturalny wianek/ stroiki z suszu – podczas spaceru zbierz w lesie kilka długich pędów igliwia, dzikiego wina, jarzębiny, gałązek głogu czy dzikiej róży. Można wykorzystać też naturalne trawy, szyszki i kwiaty – wystarczy zwinąć wszystko w wianek, by skomponować dekorację;
- znicz – do słoika włóż świeczkę i wypełnij kamyczkami, kasztanami lub szyszkami. Ozdób sznurkiem i małymi gałązkami świerku;
- wykorzystaj zniczodzielnie albo stwórz własną. To półki ustawione przy wejściach na cmentarze, na których odbywają się zniczowe wymiany. W wielu zniczach wystarczy zmienić wkład;
- zrezygnuj z chemii – detergenty wykorzystywane przez nas na cmentarzu spływają do gleby i przenikają do wód gruntowych, warto zaopatrzyć się w naturalne środki czyszczące, np. ocet, soda;
- wybierz kwiaty lokalne, które nie są transportowane z dalekich krajów i nie wymagają użycia dużej ilości pestycydów;
- odpowiednio segreguj odpady: nie wrzucaj zniczy na baterie do pojemników na resztki zmieszane, ani ziemi i żwiru do pojemników bio;
Pamiętajmy o zmarłych w sposób najmniej uciążliwy dla przyrody.
Projekt Caritas Laudato si’
Troska o środowisko i nasz wspólny dom jest dziś konieczna. To temat, który musi zostać podjęty również w Kościele. Projekt Caritas Laudato Si jest odpowiedzią na wezwanie papieża Franciszka oraz potrzebę budzenia w nas ekologicznej wrażliwości. Widzimy, że nasz świat zalewa plastik, konsumujemy coraz częściej bez umiaru, a zmiany klimatyczne można zauważyć w naszej codzienności. Mamy znaczący wpływ na środowisko, a ono na nas – świeże powietrze, zdrowe plony, czysta woda. To wszystko jest nam do życia potrzebne. Chcemy dotrzeć do ludzi i sprawić, by w ich codzienności ekologia stała się ważna; budować wspólnoty, które będą oddolnie zmieniały rzeczywistość. Działamy w 12 diecezjach, animatorem krajowym jest br. Cordian Szwarc OFM. Robimy ogólnopolską kampanię na rzecz ekologii integralnej.
źródło: Caritas Laudato Si
oprac.: Paulina Dulewicz