Nagroda im. Oskara Kolberga „Za zasługi dla kultury ludowej” dla podlaskiego twórcy
W piątek (18.09) w Arkadach Kubickiego na Zamku Królewskim w Warszawie odbyła się uroczysta gala 45. edycji Nagrody im. Oskara Kolberga „Za zasługi dla kultury ludowej”. Wyróżnienie przyznawane co roku przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego otrzymał m.in. Dionizy Purta, rzeźbiarz ludowy. W uroczystości Marszałka Artura Kosickiego reprezentowała Agata Puchalska, Dyrektor Biura Kultury Urzędu Marszałkowskiego Województwa Podlaskiego.
Wicepremier prof. Piotr Gliński, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego witając zgromadzonych gości przybliżył rolę resortu w rozpowszechnianiu kultury ludowej w ciągu ostatnich kilku lat.
- Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego pełni rolę mecenasa kultury ludowej. W 2016 roku do programu kultura ludowa i tradycyjna zostało włączone zostało włączone zadanie specjalne „Mistrz Tradycji”, którego celem jest wspieranie transmisji międzypokoleniowej w obrębie danej wspólnoty kulturowej. W 2021 r. w ramach programu kultura ludowa i tradycyjna z uwagi na duże zainteresowanie tą kulturą tradycyjną zadanie „Mistrz Tradycji” zostanie wydzielone i tym samym zostanie wyodrębniony jego budżet. Zadaniem Ministerstwa jest także wspieranie programów edukacyjnych realizowanych na rzecz kontynuacji tradycji w ramach Pracowni Muzyki Tradycyjnej powołanej w 2016 r. – powiedział minister.
Na okoliczność tego wydarzenia marszałek Artur Kosicki wystosował list. Wyraża w nim radość, że po raz kolejny nagradzani są artyści ludowi różnorodnych profesji, którzy wzorem Oskara Kolberga gromadzą, kultywują i przekazują wiedzę o kulturze ludowej, zachowując ją dla przyszłych pokoleń.
- Jako Marszałek Województwa Podlaskiego jestem dumny, że w gronie zacnych laureatów jest także przedstawiciel podlaskiej ziemi - Pan Dionizy Purta. Dzięki Jego talentowi i niezwykłej pasji, w Podlaskiem powstają wyroby rękodzielnicze pokazujące kulturę i tradycję regionu w artystycznych dziełach – napisał marszałek życząc twórcom, propagatorom oraz wszystkim tym, którzy mają swój wkład kontynuowanie i pielęgnowanie dziedzictwa kulturowego niegasnącej inspiracji do podejmowania kolejnych działań twórczych.
Nagroda, której patronem jest Oskar Kolberg – etnograf, folklorysta, kompozytor – została ustanowiona w 1974 roku i jest przyznawana w sześciu kategoriach: w dziedzinie twórczości artystycznej indywidualnej (sztuk plastycznych, literatury ludowej, muzyki instrumentalnej, śpiewu, tańca), kapel i zespołów folklorystycznych, w dziedzinie działalności badawczej, dokumentacyjnej, animacji i upowszechniania kultury ludowej. Wyróżnienia honorowe są przyznawane instytucjom i organizacjom szczególnie zasłużonym dla rozwoju i popularyzacji polskiej sztuki ludowej i folkloru.
W lipcu zrealizowano sesje plenerowe laureatów w ich rodzimych regionach, w celu przedstawienia nagrodzonych i efektów ich działalności w autentycznym otoczeniu. Powstałe materiały filmowe i fotograficzne zostaną zaprezentowane podczas gali.
Laureatami 45. edycji Nagrody im. Oskara Kolberga zostali:
- Antoni Gluza – mistrz gry na żywieckich dudach, heligonce, okarynie, piszczałkach pasterskich, znawca archaicznego repertuaru obrzędowego, gwary, kierownik kapel, zbieracz, dokumentator i popularyzator lokalnej kultury tradycyjnej
Szczyrk, Żywiecczyzna, woj. śląskie - Czesława Lewandowska – koronkarka i wykonawczyni plastyki obrzędowej i dekoracyjnej, popularyzatorka i mistrzyni kurpiowskiego rękodzieła ludowego
Ostrołęka, Kurpie, woj. mazowieckie - Helena Miazek – wycinankarka, popularyzatorka łowickiego folkloru
Chąśno, Łowickie, woj. łódzkie - Dionizy Purta – rzeźbiarz ludowy, animator i popularyzator kultury ludowej
Białystok, Podlasie, woj. podlaskie - Zofia Tarasiewicz – śpiewaczka ludowa, popularyzatorka dziedzictwa górali czadeckich, obrzędowości, plastyki, tradycji kulinarnych
Bolesławiec, woj. dolnośląskie - Józef Tomczyk – skrzypek ludowy
Mroczki Małe, Sieradzkie, woj. łódzkie - Helena Kołodziej – poetka ludowa
Wielkolas, pow. lubartowski, woj. lubelskie - Kapela Ludowa „Mogilanie”
Mogilany, Krakowiacy Zach., woj. małopolskie - Zespół Śpiewaczy z Mroczek Małych
Mroczki Małe, pogranicze Sieradzkiego i Wielkopolski, woj. łódzkie - Zespół Góralski „Zornica”
Zakopane, Podhale, woj. małopolskie - Antoni Malczak – regionalista, działacz kultury, muzyk, pedagog, społecznik, autor programu ochrony dziedzictwa kulturowego i promocji kultury regionalnej, organizator i animator, wieloletni dyrektor Małopolskiego Centrum Kultury Sokół w Nowym Sączu
Nowy Sącz, woj. małopolskie - Lech Śliwonik – teatrolog, profesor Akademii Teatralnej im. A. Zelwerowicza w Warszawie, prezes Zarządu Głównego Towarzystwa Kultury Teatralnej, badacz i znawca polskiego teatru amatorskiego, teatru ludowego; inicjator i koordynator dokumentalista Sejmików Wiejskich Teatrów
Warszawa, woj. mazowieckie - „Pismo Folkowe” – wydawane przez Akademickie Centrum Kultury Uniwersytetu Marii Curie–Skłodowskiej „Chatka Żaka” i Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej we współpracy ze Stowarzyszeniem Animatorów Ruchu Folkowego
Lublin, woj. lubelskie - Polonia Polish Folk Song & Dance Ensemble
Chicago (Stany Zjednoczone)
Organizatorem konkursu Instytutowi Muzyki i Tańca we współpracy z Muzeum Wsi Radomskiej w Radomiu i jego oddziałem – Muzeum im. O. Kolberga w Przysusze. Fundatorami nagród finansowych są Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Samorząd Województwa Mazowieckiego. Laureaci otrzymają Medale im. Oskara Kolberga według projektu Anny Jarnuszkiewicz oraz pamiątkowe dyplomy. Partnerami wydarzenia są Samorząd Województwa Mazowieckiego i Stowarzyszenie Twórców Ludowych. Patronat medialny objęli Polskie Radio SA, TVP Kultura, „Gość Niedzielny” oraz portale KulturaLudowa.pl i MuzykaTradycyjna.pl.
oprac. Cezary Rutkowski
fot.: MKiDN