Uroczystości z okazji 100. rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego
– Powstanie Wielkopolskie było i jest fundamentem odrodzonej Polski. Było i jest fundamentem niepodległości - podkreślał Prezydent Andrzej Duda podczas uroczystości z okazji obchodów 100. rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego przy Pomniku Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu. - Jesteśmy dziś tu, w Poznaniu, w Wielkopolsce, by z dumą krzyczeć: Cześć i chwała bohaterom! - akcentował Andrzej Duda. – Nie byłoby II Rzeczypospolitej, w jej ostatecznym kształcie, gdyby nie determinacja, odwaga, bohaterstwo oraz dziesięciolecia pracy Wielkopolan - zaznaczył.
Prezydent uhonorował Orderami Orła Białego pośmiertnie Dowódców Powstania Wielkopolskiego: generała broni Józefa Dowbora-Muśnickiego - Dowódcę Powstania Wielkopolskiego od 16 stycznia 1919 roku do jego zakończenia oraz generała brygady Stanisława Taczaka - pierwszego przywódcę Powstania Wielkopolskiego.
W czwartek (27.12) prezydent odwiedził Wielkopolskę, gdzie uczestniczył w uroczystościach z okazji 100. rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego. Odbyły się one w Poznaniu i Mosinie.
Poznań
Na początku wizyty Andrzej Duda wraz z ministrami KPRP uczestniczył we mszy świętej w poznańskiej Bazylice Matki Boskiej Nieustającej Pomocy i św. Marii Magdaleny w intencji powstańców wielkopolskich celebrowanej pod przewodnictwem metropolity poznańskiego abp. Stanisława Gądeckiego.
Po nabożeństwie Prezydent złożył wieniec na mogile generała brygady Stanisława Taczaka. Prochy pierwszego głównodowodzącego Powstania Wielkopolskiego znajdują się w centralnej części Cmentarza Zasłużonych na Wzgórzu św. Wojciecha.
Prezydentowi towarzyszył wnuk generała Jerzy Gogołkiewicz. Na pozostałych trzynastu grobach powstańców harcerze zapalili biało-czerwone znicze od Prezydenta RP.
Po południu Andrzej Duda wziął udział w głównych uroczystościach rocznicowych przy pomniku Powstańców Wielkopolskich w Poznaniu.
Podczas uroczystości Prezydent przekazał Ordery Orła Białego nadane pośmiertnie Dowódcom Powstania Wielkopolskiego.
"Jako wyraz najwyższego szacunku wobec znamienitych zasług na rzecz suwerenności i niepodległości Państwa Polskiego, z okazji setnej rocznicy wybuchu Powstania Wielkopolskiego” uhonorowani Orderem Orła Białego zostali:
pośmiertnie
generał broni Józef DOWBOR-MUŚNICKI
Dowódca Powstania Wielkopolskiego od 16 stycznia 1919 roku do jego zakończenia
Order odebrał Tomasz Łęcki – Dyrektor Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości, w strukturach którego znajduje się Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919.
generał brygady Stanisław TACZAK
Pierwszy przywódca Powstania Wielkopolskiego
Order odebrał wnuk generała Jerzy Gogołkiewicz.
- Trzeba mocno powiedzieć; nie byłoby II Rzeczypospolitej w jej ostatecznym kształcie, gdyby nie determinacja, odwaga, bohaterstwo, ale i dziesięciolecia pracy Wielkopolan, państwa przodków, pradziadków, prababć, babć, dziadków, ojców, matek. Tych wszystkich, dzięki którym Wielkopolska została przywrócona Rzeczypospolitej - mówił w Poznaniu Andrzej Duda.
Podkreślił, że Powstanie Wielkopolskie z 1918 roku nie było jedynym, które zwyciężyli Polacy. Przypomniał, że przeciwko władzom zaborczym Wielkopolanie zbrojnie wystąpili już w 1806 roku.
- To dzięki tamtemu bohaterstwu mogło powstać Księstwo Warszawskie; to już wtedy nasi przodkowie mieli nadzieję, że wywalczą wolną Polskę na powrót także i dla Wielkopolski - powiedział prezydent.
Andrzej Duda zaznaczył, że dziś Polska jest wolna, suwerenna, jest ważnym elementem najważniejszych światowych sojuszów międzynarodowych - NATO i Unii Europejskiej. - Tak, jest wolna, suwerenna i niepodległa dzięki tamtemu wielkiemu wysiłkowi, dzięki wysiłkowi pradziadków, dziadków, ale i ojców - tych, którzy o nią walczyli, tych, którzy ją zdobyli, tych, którzy jej bronili, tych, którzy ją wywalczyli z powrotem, tych, którzy walczyli, żeby była znów w pełni niepodległa, znów w pełni suwerenna - podkreślał.
Na wieczornym briefingu Prezydent dziękował Wielkopolanom za piękne uroczystości. – Cieszę się, że mogłem być z Państwem i podkreślić - także z tego ogólnopaństwowego punktu widzenia - niezwykłe znaczenie Powstania Wielkopolskiego dla odzyskania niepodległości i dla naszej historii – powiedział.
Mosina
Wizytę w Mosinie rozpoczął od złożenia wieńca na grobie Piotra Mocka. Starszy strzelec Piotr Mocek to jedyny poległy powstaniec z Mosiny. Zginął 11 stycznia 1919 roku podczas próby zatrzymania pociągu pancernego wiozącego niemieckie posiłki z Bydgoszczy do Szubina.
Andrzej Duda przypomniał, że Mosina – niewielkie wielkopolskie miasteczko – miała bardzo znaczący udział w Powstaniu Wielkopolskim, a na miejscowym cmentarzu znajduje się ponad sto grobów uczestników tego zrywu.
– Można byłoby więc powiedzieć, że być może nawet większość rodzin miała swoich przedstawicieli wśród powstańców wielkopolskich. To pokazuje tą niezwykłą siłę tradycji – tradycji polskości i tradycji walki o Polskę na różne sposoby, jaka tutaj miała miejsce – podkreślił Prezydent.
Zwrócił też uwagę, że ziemie te znajdowały się wówczas przez 125 lat pod zaborem pruskim. – Ludzie chcieli do Polski wrócić i za każdym razem, kiedy tylko nadarzała się taka okazja, czynili coś, aby starać się tę Polskę odzyskać (...) – zaznaczył Andrzej Duda.
Na terenie cmentarza parafialnego w Mosinie znajdują się także groby wielu innych powstańców wielkopolskich. Harcerze z Hufca ZHP Mosina przygotowali „Obóz Powstańczy”, w którym mieszkańcy mogą wziąć udział w warsztatach historycznych.
Iluminacja w 100. rocznicę wybuchu Powstania Wielkopolskiego
Wieczorem na fasadzie Pałacu Prezydenckiego wyświetlona została okolicznościowa iluminacja.
Natomiast w Sali Orderu Orła Białego w Pałacu Prezydenckim, w dniu 100. rocznicy wybuchu zrywu, została wystawiona flaga Powstania Wielkopolskiego.
Powstanie Wielkopolskie – walka niepodległościowa mieszkańców prowincji poznańskiej przeciwko Niemcom stoczona od 27 grudnia 1918 do 16 lutego 1919. Bezpośrednią przyczyną wybuchu Powstania Wielkopolskiego była wizyta w Poznaniu wybitnego pianisty i działacza niepodległościowego Ignacego Jana Paderewskiego, który przybył do miasta 26 grudnia 1918 roku. Powstanie Wielkopolskie jako jedno z nielicznych narodowych powstań zakończyło się sukcesem. Uchwałą Sejmu z 12 października 2017 roku podjęto decyzję o ustanowieniu roku 2018 Rokiem Pamięci Powstania Wielkopolskiego.
źródło: prezydent.pl
oprac.ak