- Te badania mają na terenie Parku już kilkudziesięcioletnią tradycję. Dzięki nim wiemy już, że zasiedlenie przez nietoperze przydomowych piwnic jest tu bardzo wysokie, niespotykane w innych częściach Polski - podkreśla Anna Jadczak z Łomżyńskiego Parku Krajobrazowego Doliny Narwi.

Jak informuje w swoim podsumowaniu pierwszego etapu akcji Anna Jadczak, nietoperze nie mają na tym obszarze naturalnych zimowisk (np. jaskiń). Hibernują w miejscach stworzonych przez człowieka: przydomowych piwnicach (tzw. ziemiankach), fortach carskich w Piątnicy oraz obszernych, starych piwnicach nieistniejącego już browaru w Drozdowie. Monitoring polega na wyszukiwaniu osobników w szczelinach między cegłami, kamieniami, spękaniach betonu. Niektóre nietoperze zwisają wprost ze sklepienia. Chiropterolodzy liczą je wszystkie i oznaczają gatunki.

- Nietoperze są niezwykle ważnym składnikiem całego systemu natury i bardzo pożytecznym, także dla człowieka. Tak ważnym i pożytecznym, że nietoperz został uhonorowany w herbie gminy Piątnica. To też kolejne zjawisko, które buduje zainteresowanie naszym regionem - mówi Marek Olbryś, Wicemarszałek Województwa Podlaskiego, który ma w swoje pieczy sprawy ochrony środowiska i parki krajobrazowe.

Monitoring w 2021 roku, mimo że trudny z powodu warunków pogodowych, pokazał już kilka rekordów: pierwszy to niespotykana dotąd liczba nietoperzy w piwnicach browaru w Drozdowie – naliczono ich tam aż 277 sztuk, czyli o prawie 100 więcej niż poprzedni rekord; drugi rekord to liczba nietoperzy w fortach carskich w Piątnicy – 49 sztuk, podczas gdy dotąd było ich tam po kilka-kilkanaście sztuk. Inaczej przedstawia się natomiast sytuacja w piwniczkach – nietoperzy jest tu nieznacznie mniej. Chiropterolodzy twierdzą, że być może nietoperze, przewidując tak ostrą zimę, wybierają miejsca, które są stabilniejsze, jeżeli chodzi o temperaturę – a więc wielkie budowle: forty i piwnice browaru. Dotychczas skontrolowano 86 piwnic, w których stwierdzono łącznie 436 osobników.

Równocześnie z pracami monitoringowymi prowadzona jest terenowa edukacja właścicieli piwnic. Przekazywane są im informacje, jak ważnym siedliskiem nietoperzy są ziemianki oraz jak należy zabezpieczyć piwnice, aby warunki w nich panujące były odpowiednie dla tych ssaków. Właściciele piwnic, w których co roku prowadzony jest monitoring, są pozytywnie nastawieni do tych działań, wręcz czekają na policzenie ich dodatkowego „inwentarza”. W tym roku mieszkańcy zostali też obdarowani książeczkami „Co komu w dachu piszczy… czyli w kilku słowach o nietoperzach Łomżyńskiego Parku Krajobrazowego Doliny Narwi” wydanymi w ramach zadania dofinansowanego przez Wojewódzki Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Białymstoku.

- Z przykrością stwierdzono, iż z naszego krajobrazu znikły kolejne 3 piwniczki – potencjalne miejsce zimowania nietoperzy. Nowi właściciele siedlisk pozbywają się niepotrzebnych im budowli, nie mając świadomości, że w tych obiektach mogą występować gatunki zwierząt objęte ścisłą ochroną - podsumowuje w swym materiale Anna Jadczak z ŁPKDN.

oprac.: Edyta Chodakowska-Kieżel
fot.: Łomżyński Park Krajobrazowy Doliny Narwi