Forma obchodów EDD w Tykocinie, podobnie jak w poprzednich latach, bazuje na prezentacji oddolnych inicjatyw w zachowanie lokalnego dziedzictwa architektonicznego i jest okazją do poznania konkretnych zabytków wraz z ich kontekstem społecznym – gospodarzami oraz historiami ich budowy, użytkowania i rewitalizacji.

Wydarzenie wpisuje się w hasło tegorocznej edycji EDD „Utracone dziedzictwo”, podkreślając niepowtarzalność tkanki architektury drewnianej  i założenia urbanistycznego Tykocina.

Zadaniem obchodów EDD w Tykocinie jest prezentacja dobrych praktyk w zakresie ochrony architektury drewnianej miasta oraz tworzenie sieci właścicieli obiektów zabytkowych jako najbardziej efektywnej formy ich ochrony.

W sobotę o godzinie 11.00 w siedzibie Centrum Badań nad Historią i Kulturą Małych Miast przy Placu Stefana Czarnieckiego 10 odbędzie się spotkanie, podczas którego usłyszeć będzie można o motywacjach i przyczynach zaangażowaniu mieszkańców Tykocina w zachowanie lokalnej historii, a także posłuchać o perspektywach wpisania Tykocina na listę Pomników Historii:

Maria Markiewicz (właścicielka do przy Placu Czarnieckiego 10) i Jadwiga Bielawiec (właścielka domu przy ul. 11 Listopada 25) zaprezentują indywidualne programy  zachowania  swoich domów oraz  problemy związane z ich realizacją i osiągnięte sukcesy

Zofia Stokowska-Rzędzian (poetka, rolnik, były pracownik WOPR, dyrektor Domu Kultury w 1990 r.)  przedstawi swój autorski, indywidualny program zachowania niematerialnego dziedzictwa Tykocina  realizowany podczas pracy zawodowej i jako działalność w sferze prywatnej

 Podlaski Wojewódzki Konserwator Zabytków pan Piotr Firsowicz wystąpi z prelekcją  "Tykocin Pomnikiem Historii"

Bezpośrednio po spotkaniu będzie można odwiedzić cztery zabytkowe mieszczańskie domy mieszkalne, stanowiące część realizowanego szlaku, a o ich historii opowiedzą sami właściciele – tykocinianie z dziada pradziada, pokazując  zdjęcia rodzinne, pamiątki  i archiwalia:

• Dom przy Placu Czarnieckiego nr 10 z 1885 r. zbudowany został przez mistrza murarskiego, Maksymiliana Kizlinga na miejscu XVIII-wiecznej austerii, stanowiącej element zabudowy rynku zaprojektowanego w XVIII w. przez Jana Klemensa Branickiego. Dom jest ostatnim obiektem przy rynku pozostającym w stanie niezmienionym. W domu zachowała się oryginalna stolarka, dwuspadowy dach, komin spędzony oraz dawny układ wnętrz  wraz z wyposażeniem. Mieszkańcami domu byli Alicja i Czesław Matusiewiczowie, nauczyciele szkoły podstawowej w Tykocinie, społecznicy, opiekunowie zabytków i tykocińskiego dziedzictwa. Kontynuatorem tej działalności jest obecnie fundacja Centrum Badań nad Historią i Kulturą Małych Miast.

• Dom przy ul. 11 Listopada nr 25 z 1850 roku należący do rodziny tykocińskiego znanego organisty w kościele św. Trójcy, muzyka i animatora zespołów muzyczno-wokalnych, Zygmunta Czujaka, pod względem architektonicznym jest przykładem dawnej szczytowej zabudowy Tykocina. Pieczołowicie remontowany, jest zachowany w stanie niezmienionym wraz z całym wyposażeniem.

• Dom przy ul. Klasztornej nr 5 z 1877 r. , przykład przywiązania do tradycyjnej architektury jego właścicieli, to gniazdo znanej w Tykocinie rodziny Pogorzelskich, z której wywodzą się znakomici stolarze i kowale. W pieczołowicie utrzymywanym obiekcie znajdują się obecnie kwatery agroturystyczne.

• Dom przy ul. Kaczorowskiej nr 1 przy synagodze jest przykładem drewnianego domu mieszkalnego w przedwojennej żydowskiej dzielnicy Tykocina,  pełniącego funkcje usługowo-handlowe, także po wojnie.  Pierwotnie należał do żydowskiej rodziny Olsztajnów. Oryginalna, dekoracyjna architektura, przeszklony ganek z barwnymi szybkami w kształcie gwiazdy Dawida, zachowane wnętrze  sklepu „żelaznego”, dawne wyposażenie oraz ciekawa powojenna historia jego mieszkańców (Franciszek Mieńko był młynarzem, właścicielem ostatniego w Tykocinie wiatraka),  czynią ten obiekt szczególnie interesującym na szlaku architektury drewnianej Tykocina.

• Dom przy ul. Zacerkiewnej 2 z połowy XIX w. jest przykładem dawnej szczytowej zabudowy tej uliczki, zwanej potocznie  „ułką”. Wybudowała go rodzina Grabowskich. Pierwotnie  budynek pokryty był strzechą, którą w połowie lat 50-tych wymieniono na eternit.  Otoczenie domu – ogródek z dawnymi odmianami roślin „uciekającymi” na ulicę,  murowana obórka – tworzą zamknięta, przyjazną przestrzeń. Podobny nastrój ma wnętrze ( sień, kuchnia z okapem, zasłonki w oknach, tapety), niezwykle ciepłe i rodzinne dzięki gospodyni, pani Salomei Kalisty.

26 września 2015 r. w godz. 11-14

Wstęp wolny. Zapraszamy!!!

Kontakt:

Centrum Badań nad Historią i Kulturą Małych Miast

www.tykocintown.pl   

Tel.: 505 029 309/505 029  310

Plac Stefana Czarnieckiego 10

 16-080 Tykocin