Białoruska sztuka współczesna. Pierwszy taki przegląd w historii
Wystawa „ZBIÓR (ZBOR). Konstruowanie archiwum” to dokumentacja czterdziestu najważniejszych wypowiedzi artystycznych białoruskiej sztuki współczesnej z lat 1991–2015. Organizacja i ekspozycja stały się możliwe dzięki materiałom zebranym przez Platformę badawczą białoruskiej sztuki współczesnej KALEKTAR (kalektar.org) na potrzeby stworzonego przez nią specjalnego projektu ZBOR (zbor.kalektar.org).
- Na Białorusi powstała platforma badawcza artystów i teoretyków kultury, która postanowiła zastąpić niezbyt doskonałe Muzeum Sztuki Współczesnej. To projekt otwarty, ciągle tworzony, nakładem ogromnej obywatelskiej pracy – przyznaje Monika Szewczyk, szefowa białostockiej Galerii Arsenał, gdzie już od czwartku 27 sierpnia, w ramach festiwalu Wschód Kultury/Inny Wymiar można zobaczyć czterdzieści prac współczesnej sztuki białoruskiej.
To ogromne wydarzenie. Jeszcze nigdy w historii żadna galeria nie pokazała takiego spektrum dzieł artystów zza naszej wschodniej granicy. Widzowie obejrzeć będą mogli prace najróżniejsze: od malarstwa począwszy, na instalacjach i sztuce performance kończąc.
ZBOR (stało się ono podstawą dla białostockiej wystawy) to stale uzupełniane, aktualizowane i udostępnione w internecie zasoby informacji na temat najważniejszych dzieł białoruskich artystów od lat 80. XX w. do dziś Mają one też pełnić funkcję uniwersalnego fundamentu do dalszych, szczegółowych badań w tej sferze. Wystawa pomyślana została jako swoisty, publicznie dostępny podręcznik białoruskiej sztuki z ostatnich dziesięcioleci. Jej twórcy liczą na to, że dyskusja wokół prezentacji pociągnie za sobą refleksję na temat znaczenia sztuki, procesów jej ochrony, a także tworzenia kolekcji. W efekcie chcą stworzyć unikalny w Europie Wschodniej projekt, zawierający szczegółową, profesjonalną informację o najważniejszych wypowiedziach artystów białoruskich z ostatnich lat. Prezentację wystawy zaproponowano Galerii Arsenał w Białymstoku jako jednej z kluczowych polskich instytucji kultury programowo zainteresowanych białoruską sztuką współczesną.
- Idea zebrania, skatalogowania współczesnej sztuki białoruskiej dojrzewała bardzo długo. Zrozumiałem, że na Białorusi nie mamy archiwum z prawdziwego zdarzenia – mówi Sergey Kiryuschenko, jeden z kuratorów białostockiej wystawy i pomysłodawca ZBOR-u. – Ale nawet ja nie podejrzewałem, że zasoby białoruskiej sztuki współczesnej są tak duże. Było to potrzebne choćby nam samym, żebyśmy sobie uświadomili co posiadamy.
Prace, które zobaczymy w Białymstoku, wybrała 6 osobowa Rada Ekspertów.
- Nie zawsze eksperci byli zgodni co do wyboru prac, ale musieliśmy się ograniczyć do 40 projektów – przyznaje Sergey Shabohin, drugi z kuratorów wystawy. – Mamy jednak nadzieję, że to dopiero początek i wystawę pokażemy i w innych miejscach. Nasz zbiór, który jest teraz liczy około 150 skatalogowanych prac, cały czas się rozrasta.
Zespół autorski
Koncepcja i współorganizacja wystawy: Platforma badawcza białoruskiej sztuki współczesnej KALEKTAR
KALEKTAR powstał w 2014 r. z inicjatywy białoruskich artystów: Sergeya Kiryuschenko, Sergeya Shabohina i Alekseia Borisionka w celu gromadzenia i archiwizacji materiałów oraz zachowania ciągłości wiedzy o współczesnej sztuce Białorusi. W ciągu kilku lat udało się skupić wokół tej inicjatywy wielu specjalistów, zdobyć obszerne materiały archiwalne oraz uzyskać wsparcie znaczących instytucji kultury i partnerów.
Kuratorzy wystawy: Sergey Kiryuschenko, Sergey Shabohin
Sergey Kiryuschenko – współinicjator i dyrektor projektu ZBOR – jeden z wiodących artystów białoruskich, aktywny działacz społeczności artystycznej, autor licznych publikacji i inicjatyw. Prowadzi i profesjonalnie konsultuje projekty z zakresu białoruskiej sztuki współczesnej.
Sergey Shabohin (shabohin.com) – współinicjator i dyrektor artystyczny projektu ZBOR – artysta, kurator, art-aktywista, założyciel i redaktor naczelny portalu o białoruskiej sztuce współczesnej artaktivist.org, autor analitycznych artykułów o białoruskiej sztuce współczesnej.
Koordynator wystawy: Pavel Preobrazhensky
Pavel Preobrazhensky jest menedżerem w sferze kultury, organizatorem i współorganizator licznych imprez kulturalnych na Białorusi i w Polsce, a także projektodawcą i menedżerem portalu artaktivist.org.
Eksperci projektu ZBOR: Tania Arcimović, Aleksei Borisionok, Andrei Dureika, Valentina Kiseleva, Alexey Lunev, Lena Prents
Partnerzy wystawy:
Instytut Polski w Mińsku
Galeria Sztuki Współczesnej „Ў, Mińsk
„pARTisan” – magazyn współczesnej kultury białoruskiej
Wydarzenia towarzyszące:
29.08.2015, godz. 11:00 - oprowadzanie kuratorskie po wystawie, Galeria Arsenał, ul. A. Mickiewicza 2, Białystok
Wystawa powstała w ramach projektu Wschód Kultury/Inny Wymiar
www.nck.pl
www.wschodkultury.eu
www.kulturadostepna.pl
www.bok.bialystok.pl