Publikacja „Pogrzebowe Pieśni Podlaskiej Prababki” to ponad sto stron zawierających przede wszystkim teksty i zapis nutowy pieśni śpiewanych podczas pogrzebów we wsiach obecnego powiatu Monickiego. Znajdziemy tam również informacje dotyczące tych pieśni, a także innych zwyczajów związanych z ostatnim pożegnaniem. Do śpiewnika dołączona jest płyta nagrana w ostatnim dniu warsztatów śpiewaczych.
Nad opanowaniem dwudziestu dwóch pieśni pogrzebowych uczestnicy warsztatów śpiewaczych pracowali przez pięć sierpniowych dni. Ich mistrzami byli Halina Waszkiewicz, Irena Kobeszko i Jan Szklarzewski. Wszyscy troje pochodzą z powiatu monieckiego, są liderami zespołów ludowych, a pieśni pogrzebowe znają od swoich rodziców czy dziadków i wciąż je śpiewają w swoich miejscowościach, kiedy ktoś ze znajomych umiera.
Dziś pożegnanie zmarłego to zwykle jeden wieczór, ale dawniej ostatnie pożegnanie trwało na wsi nawet trzy dni. Pieśni śpiewane przy trumnie zmarłego jednoczyły ludzi w bólu, pozwalały w szczególny sposób oddać mu hołd, często dawały odrobinę otuchy, że to nie koniec. Dziś powoli odchodzą w zapomnienie, to ostatni moment, by zachować je dla przyszłych pokoleń.
Pierwszym etapem projektu były badania prowadzone w wybranych wsiach na terenie powiatu monieckiego, podczas których zostały zebrane teksty i melodie pieśni pogrzebowych. Na podstawie zapisanego materiału instruktorzy prowadzili warsztaty. W zajęciach, podzielonych na pięć sześciogodzinnych spotkań (01.08, 08.08, 16.08, 21.08, i 22.08), wzięło udział 12 uczestników. Pieśni zostały nagrane i wydane na płycie, która jest częścią publikacji podsumowującej projekt. W książce zostały opublikowane teksty, zapis nutowy pieśni pogrzebowych z okolic Moniek oraz, we wstępie, wspomnienia osób prowadzących warsztaty dotyczące dawnej obrzędowości pogrzebowej. Publikacja autorstwa Agnieszki Skarżyńskiej-Szerszenowicz, koordynatorki projektu jest bezpłatna.
Partnerami projektu są Moniecki Ośrodek Kultury i Gminny Ośrodek Kultury w Trzciannem, a spośród mediów – portale internetowe Wrota Podlasia i Bia24.
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu w ramach programu Narodowego Centrum Kultury „EtnoPolska 2021”.

Efekty warsztatów można oglądać już teraz na stronie www.skansen.bialystok.pl oraz na portalu społecznościowym www.facebook.com/skansenbialystok/.

Przedsięwzięcie zostało dofinansowane z funduszy Ministra Kultury Dziedzictwa Narodowego i Sportu realizowanego w ramach programu Narodowego Centrum Kultury „EtnoPolska2021”.

źródło: Podlaskie Muzeum Kultury Ludowej
oprac.: Barbara Likowska-Matys
red.: Aneta Kursa
fot.: Cezary Rutkowski