Dzięki zebranym przez historyków dokumentom można prześledzić życie codzienne na wsi podczas drugiej wojny światowej, ale też udział jej mieszkańców w strukturach Polskiego Państwa Podziemnego i represje, jakich doświadczali ze strony najeźdźców.

Dzień Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej

Termin otwarcia wystawy nie jest przypadkowy. 12 lipca, w rocznicę pacyfikacji przez Niemców Michniowa na Kielecczyźnie, przypada Dzień Walki i Męczeństwa Wsi Polskiej. Święto upamiętnia bohaterów, którzy pomagali uciekinierom, osobom prześladowanym przez okupanta, walczyli w partyzantce, żywili mieszkańców miast, ponosząc za to często najwyższą ofiarę.

Codzienność naznaczona represjami

Wystawa poświęcona wsi polskiej w latach okupacji niemieckiej i sowieckiej (1939–1945) ukazuje życie codzienne mieszkańców, ale też formy represji stosowane przez okupantów. Wśród nich były masowe wysiedlenia ludności Zamojszczyzny, deportacje mieszkańców Kresów Wschodnich oraz eksterminacja Polaków na Wołyniu i w Małopolsce Wschodniej przez nacjonalistów ukraińskich. Ludowcy znaleźli się też wśród ofiar akcji wyniszczenia polskich elit.

Początek nowej władzy

Druga część wystawy pokazuje udział działaczy ludowych w strukturach Polskiego Państwa Podziemnego oraz Rządu RP na emigracji, a także utworzenie i działalność konspiracyjnych organizacji politycznych, a następnie zbrojnych, w okupowanym kraju.

Ostatnia część ekspozycji dotyczy sytuacji na polskiej wsi po wkroczeniu Armii Czerwonej. To z jednej strony działania najeźdźcy, stanowiące początek nowej władzy na wsi (reforma rolna), z drugiej – dążenie do ujawnienia się podziemnych struktur ludowych.

Wystawę kończy część poświęcona aresztowaniu przywódców Polskiego Państwa Podziemnego i powstaniu Tymczasowego Rządu Jedności Narodowej.

Ekspozycja będzie czynna w remizie z Rudki na terenie skansenu do 6 sierpnia.


źródło i fot.: PMKL
oprac.: Anna Augustynowicz