10 października - Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego
10 października obchodzimy Światowy Dzień Zdrowia Psychicznego. W tym roku jego tematem przewodnim jest promocja zdrowia psychicznego i zapobieganie samobójstwom.
Zgodnie z definicją Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) zdrowie to pełny dobrostan fizyczny, psychiczny i społeczny człowieka. Zdrowie obejmuje zasoby osobiste i społeczne oraz możliwości fizyczne, a nie jest tylko brakiem - obiektywnie istniejącej – choroby czy niedomagania. Zdrowie psychiczne jest dobrostanem, który umożliwia jednostce sprawne funkcjonowanie w społeczeństwie (tj. realizację swoich możliwości, umiejętność radzenia z różnymi sytuacjami życiowymi, uczestniczenie w życiu społecznym, wydajną pracę), a nie tylko brakiem zaburzeń psychicznych [1]. Można je rozumieć jako stan dobrego samopoczucia, w którym człowiek wykorzystuje swoje zdolności, może radzić sobie ze stresem w codziennym życiu, może wydajnie i owocnie pracować oraz jest w stanie wnieść wkład w życie danej wspólnoty [2].
W momencie gdy człowiek przeżywa trudną sytuację, np. nie radzi sobie z problemem, stresem, stratą, chorobą osoby bliskiej i nie otrzyma odpowiednio wcześnie pomocy i wsparcia, to kryzys psychiczny wywołany trudną sytuacją może przekształcić się w zaburzenie psychiczne. Statystyki wskazują, że różne kryzysy dotykają nawet 25 proc. społeczeństwa, czyli nawet co czwarty z nas może mieć problemy psychiczne. Według szacunków problemy ze zdrowiem psychicznym mogą dotyczyć w różnym stopniu, trwale lub okresowo nawet 8 mln Polaków [4] Według informacji WHO zaburzenia psychiczne wystąpią u niemal połowy ludzi w pewnym momencie ich życia, 10 proc. populacji cierpi każdego roku z powodu depresji, a u 2,6 proc. występują zaburzenia psychotyczne [5].
Pierwszym krokiem w powrocie do dobrostanu psychicznego, podobnie jak w powrocie do dobrostanu fizycznego, jest uświadomienie problemu zdrowotnego. Równie ważna jest też umiejętność sięgnięcia po pomoc, dostępność pierwszej pomocy psychologicznej, opieki zdrowotnej, wsparcia społecznego oraz wiedzy gdzie szukać pomocy. Wychodząc naprzeciw tym potrzebom w zakresie dostępu do kompleksowej i wielostronnej informacji dotyczycącej form opieki zdrowotnej i pomocy społecznej powstał informator o dostępnych w województwie podlaskim formach opieki zdrowotnej, pomocy społecznej, aktywizacji zawodowej, w ramach którego znalazły informacje m.in. o dostępnych formach pomocy i podmiotach udzielających świadczenia medyczne w zakresie zdrowia psychicznego, instytucjach wspierających osoby z doświadczeniem kryzysów/zaburzeń psychicznych, podmiotach działających na rzecz aktywizacji społecznej i zawodowej, edukacji osób z kryzysami/zaburzeniami psychicznymi oraz telefonach zaufania dla osób w kryzysie. Informator dostępny jest TUTAJ - link do strony.
***
Źródła informacji:
- Gromulska L., Zdrowie psychiczne w świetle dokumentów światowej organizacji zdrowia, Przegląd Epidemiologiczny 2010; 64: 127
2. WHO, Mental health: strengthening our response, https://www.who.int/en/news-room/fact-sheets/detail/mental-health-strengthening-our-response
- Informator o dostępnych formach opieki zdrowotnej, pomocy społecznej, aktywizacji zawodowej, skierowany do osób w kryzysie psychicznym, zmagających się z uzależnieniami, z zaburzeniami psychicznymi oraz do ich rodzin i opiekunów, Województwo Podlaskie 2019, https://www.wrotapodlasia.pl/pl/zdrowie/Ochrona-Zdrowia-Psychicznego/
- OCHRONA ZDROWIA PSYCHICZNEGO W POLSCE: wyzwania, plany, bariery, dobre praktyki. Raport RPO, Warszawa, maj 2014
- Wynne R. i.in., Zatrudnienie, sprawy społeczne i włączenie społeczne Promowanie zdrowia psychicznego w miejscu pracy: Wytyczne dotyczące wdrażania kompleksowego podejścia, Urząd Publikacji Unii Europejskiej, Luksemburg 2017 s. 9.