Na ubogich siedliskach borowych w północno-wschodniej Polsce, gdzie dominuje sosna, występuje silne zagrożenie od szkodników liściożernych. Strefa ta obejmuje tereny Puszcz Augustowskiej, Piskiej i Kurpiowskiej.

Jesienne poszukiwania szkodników owadzich służą ocenie zagrożenia lasów sosnowych. Wczesne wykrycie zagrożenia pozwala na przygotowanie się do jego zwalczania. Poszukiwania są wykonywane zgodnie z obowiązująca Instrukcją Ochrony Lasu. Prowadzi się je na powierzchniach kontrolnych składających się z 10 prób, rozmieszczonych w oddziale leśnym. Każdy leśniczy u którego zlokalizowano taką powierzchnię, po pierwszych przymrozkach, szuka zimujących w glebie poczwarek i gąsienic. Przy wyznaczonych do kontroli drzewach przykłada na ziemi drewnianą ramkę, w której odgarnia ściółkę do warstwy gleby, szukając w niej przelegujących zimę owadów. Najczęściej są to zimujące stadia motyli i błonkówek, takich gatunków jak: strzygonia choinówka, poproch cetyniak, siwiotek borowiec, barczatka sosnówka, osnuja gwiaździsta oraz gatunki z rodziny borecznikowatych. Poszukiwania prowadzone są też na pniu drzewa, w załamaniach kory gdzie mogą być zimujące kokony boreczników. Zebrane owady wysyłane są potem w pudełku, z podaną nazwą nadleśnictwa, leśnictwa i oddziału leśnego, do Zespołu Ochrony Lasu w Olsztynie. Tam na podstawie ilości i zdrowotności owadów określany jest stopień zagrożenia lasów w nadleśnictwie.

Jednak najważniejszy w walce ze szkodnikami lasów jest naturalny opór środowiska. Im więcej żyje w nim organizmów postrzeganych przez człowieka jako pożyteczne, tym las jest zdrowszy.  Sprzymierzeńcami leśników w walce ze szkodnikami są także ręczyce, mrówki, biegacze i ptaki, a więc organizmy, których pokarmem są inne owady.

Na załączonych zdjęciach można zobaczyć larwy i kokony szkodników oraz przygotowane powierzchnie kontrolne.

Tekst Jarosław Krawczyk
Rzecznik prasowy RDLP w Białymstoku

Zdjęcia Paweł Górski Nadleśnictwo Szczebra