RATUSZ W BIAŁYMSTOKU – siedziba główna Muzeum Podlaskiego w Białymstoku

Rynek Kościuszki 10, 15-426 Białystok

e-mail: muzeum@muzeum.bialystok.pl

wystawa stała

Galeria Malarstwa Polskiego

Stała ekspozycja liczy ponad 120 dzieł najwybitniejszych polskich i obcych malarzy, działających w ciągu ostatnich 250 lat. To także reprezentacyjny przegląd dziejów malarstwa, ilustrowany pracami takich twórców jak Marcello Bacciarelli, Jan Chrzciciel Lampi, Józef Grassi, Michał Bogoria Skotnicki, Piotr Michałowski, Juliusz Kossak, Piotr Michałowski, Julian Fałat, Jan Matejko, Olga Boznańska czy Stanisław Ignacy Witkiewicz.Ważną grupę tworzy zespół obrazów, będących dziełami artystów związanych z dworem Jana Klemensa Branickiego.

wystawa czasowa

Fajanse angielskie od poł. XVIII do końca XIX wieku. Kolekcja profesora Wojciecha W. Kowalskiego

Wystawa czynna od 10 października 2020 r. do końca marca 2021 r.

Wystawa jest drugą w Polsce prezentacją ceramiki angielskiej, po monograficznej wystawie ceramiki Wedgwooda ze zbiorów polskich i angielskich w Muzeum Narodowym w Warszawie w 2002 roku.  Przedstawia prawie 250 wyrobów ceramicznych z fajansu delikatnego będącego efektem poszukiwań i eksperymentów technologicznych dokonywanych w środkowej Anglii od końca XVII wieku poprzez następne stulecie. Obiekty pochodzą z kolekcji prywatnej profesora Wojciecha W. Kowalskiego, wybitnego kolekcjonera i znawcy europejskiej ceramiki, który zgromadził  jedyny w naszym kraju liczny zbiór angielskiej ceramiki. Pokazujemy także przykłady czarnej kamionki bazaltowej i delikatnej kamionki jaspisowej. Przedstawiamy bogactwo  motywów zdobniczych i sposobów zdobienia: od zdobienia ręcznego do druku transferowego.

Wystawie towarzyszy katalog autorstwa profesora Wojciecha W. Kowalskiego przeznaczony dla szerokiego grona muzealników, kolekcjonerów i badaczy poszukujących informacji o fajansie delikatnym.

_____________________________________________________

MUZEUM WNĘTRZ PAŁACOWYCH W CHOROSZCZY

Oddział Muzeum Podlaskiego w Białymstoku
16-070 Choroszcz, ul. Pałacowa 2
e-mail: muzeum.wnetrz@muzeum.bialystok.pl

wystawa stała

Ekspozycja wnętrz pałacowych XVIII - XIX w.

Wystawa mieści się w Pałacu Branickich – dawnej letniej rezydencji. Z pierwotnego wyposażenia pałacu zachowały się jedynie dwie płyty kominkowe z Gryfem Branickich i Ciołkiem Poniatowskich, które prezentowane są w dawnych apartamentach Branickich, tam też znajdują się portrety właścicieli rezydencji oraz osób z nimi związanych: królów Augusta III i Stanisława Augusta Poniatowskiego oraz generała Stanisława Mokronowskiego. Parter pałacu zajmuje ekspozycja mebli, obrazów i drobnych wyrobów rzemiosła artystycznego, mieszczących się w ramach chronologicznych XVIII wieku. Piętro (o odmiennym od oryginalnego podziale wnętrza) zawiera kolekcję mebli polskich, w stylu francuskim i angielskim, z przełomu XVIII/XIX wieku oraz I połowy XIX wieku. Wystawę uzupełniają liczne rzeźby, wyroby ze szkła i porcelany słynnych wytwórni europejskich, zegary, świeczniki i dywany.

______________________________________________________

MUZEUM OBOJGA NARODÓW W BIELSKU PODLASKIM

Oddział Muzeum Podlaskiego w Białymstoku
Ratusz, ul. Mickiewicza 45, 17 – 100 Bielsk Podlaski
e-mail: muzeum.bielsk@muzeum.bialystok.pl

wystawa stała

Tajemniczy ręcznik

Wystawa etnograficzna z elementami multimedialnymi. Ekspozycja prezentuje kilkadziesiąt ręczników, zarówno tych tradycyjnych, jak i bardziej współczesnych. Utrzymana jest w klimacie nawiązującym do dualnego charakteru ręczników ludowych. Dominuje nieustanne przeplatanie się pierwiastka boskiego i ludzkiego. Ręcznik zawsze był pośrednikiem między obydwoma światami. Jest symbolem kontaktu człowieka z Bogiem i łączności z przodkami, wyrazem szacunku wobec świętości i świętych wizerunków, symbolem dziękczynienia i ofiarą za doznane łaski, formą podziękowania i podarunkiem dla bliskich naszemu sercu, zapłatą w posagu i ważnym talizmanem. Ręcznik towarzyszy człowiekowi podczas narodzin i w chwili śmierci.

wystawy czasowe

W POLSKĘ IDZIEMY...BIELSK PODLASKI W DWUDZIESTOLECIU MIĘDZYWOJENNYM

Wystawa eksponowana od 10 lipca.

Bielsk Podlaski na odzyskanie niepodległości pod skrzydłami Rzeczypospolitej czekał do 1919 roku. Wystawa ukazująca kształtowanie się życia społecznego, kulturalnego i samorządowego w nowej rzeczywistości.  T o opowieść o wielokulturowym mieście, jego mieszkańcach i panujących wśród nich nastrojach. To spacer po mieście, które znalazło się w nowej rzeczywistości i opowieść o ludziach, którzy na fali entuzjazmu organizowali polskie instytucje, spółdzielczość i szkolnictwo jeszcze przed włączeniem tego terytorium do Rzeczypospolitej. 

„Projekt realizowany w ramach obchodów stulecia odzyskania niepodległości oraz odbudowy polskiej państwowości” 

LATA SZKOLNE ZOFII BIAŁYNICKIEJ BIRULA

Wystawa eksponowana od 25 lipca 2020 r. do 31 grudnia 2021 r.

Na wystawie zaprezentowane zostały zdjęcia i dokumenty dotyczące lat szkolnych, jakie spędziła Zofia Białynicka- Birula w Nowogródku oraz Bielsku Podlaskim w latach 1947-1948.  Całość wzbogaca kolekcja ponad 100 egzemplarzy kogutów szklanych, drewnianych, metalowych i porcelanowych zgromadzonych w trakcie licznych podróży. Fotografie, dokumenty oraz kolekcję kogutów zostały przekazane do zbiorów bielskiego muzeum przez Lecha Pileckiego.

_____________________________________________________

MUZEUM RZEŹBY ALFONSA KARNEGO

Oddział Muzeum Podlaskiego w Białymstoku
ul. Świętojańska 17, 15-277 Białystok

e-mail: muzeum.karnego@muzeum.bialystok.pl

wystawa stała

Alfons Karny. Opus vitae ( w jej skład wchodzą następujące części: Białystok Alfonsa Karnego, Studia i pierwsze sukcesy, Galeria Wielkich Polaków, Czas twórczych poszukiwań i eksperymentów, Pracownia rzeźbiarza, Maski pośmiertne, Biblioteka rzeźbiarza oraz Skakanka)

Ekspozycja prezentuje dorobek artystyczny jednego z najwybitniejszych polskich rzeźbiarzy XX wieku. Główną częścią wystawy jest Galeria Wielkich Polaków prezentująca rzeźbiarskie portrety najwybitniejszych obywateli Rzeczpospolitej, ale też i postaci mniej znanych, które artysta uwiecznił za ich zasługi dla ojczyzny. Obok portretów Adama Mickiewicza, Fryderyka Chopina, Ignacego Jana Paderewskiego, Józefa Piłsudskiego prezentowane jest popiersie Ludwika Solskiego, Wacława Sieroszewskiego i Władysława Broniewskiego, Artura Rubinsteina i wielu innych.

__________________________________________________

MUZEUM HISTORYCZNE W BIAŁYMSTOKU

Oddział Muzeum Podlaskiego w Białymstoku
ul. Warszawska 37, 15-062 Białystok
e-mail: muzeum.historyczne@muzeum.bialystok.pl

wystawy stałe

Białystok – makieta barokowego miasta z widowiskiem multimedialnym „Wersal Północy” wśród dźwięków i świateł

Makieta przedstawia Białystok w okresie największego rozkwitu, czyli w drugiej połowie XVIII wieku. Miasto słynęło wówczas jako jedna z najpiękniejszych siedzib magnackich w Polsce i wzbudzała powszechny podziw nie tylko rodaków, ale i cudzoziemców. Makieta daje unikatową możliwość obserwacji miasta i rezydencji hetmańskiej w jej największym rozkwicie, w czasach, gdy słynęła w Koronie i na Litwie, jako „Wersal Północy”.

W roku 2018 wystawę wzbogacono o pokaz multimedialny „Wersal Północy” wśród dźwięków i świateł, dla którego kanwą są dzieje osiemnastowiecznego Białegostoku. Daje on niepowtarzalną możliwość obserwacji panoramy Białegostoku w sposób uporządkowany, a jednocześnie ciekawie naświetla najważniejsze obszary miasta i budowle. Utrzymana w stylistyce osiemnastowiecznej opowieść wzbogacona została teatrem świateł i dźwiękiem. Przygotowano ją w trzech wersjach językowych (polskiej, angielskiej, rosyjskiej) i w specjalnym wydaniu dla najmłodszych.

W białostockiej kamienicy

Ekspozycja pokazująca, jak mieszkali na początku XX wieku bogaci białostoczanie. Muzeum Historyczne mieści się w secesyjnej kamienicy wybudowanej w latach 1910 – 1913. Niestety, nie zachowały się żadne przekazy ikonograficzne, dokumenty lub inne źródła dotyczące tego budynku. Należało więc z układu pomieszczeń „odczytać” ich pierwotne funkcje. Na parterze trzy pokoje, położone od frontu i rozmieszczone w amfiladzie, stanowiły reprezentacyjną część mieszkania. Dlatego urządzone w nich zostały salony (bordowy i błękitny) i jadalnia. Pomieszczeniom w głębi kamienicy nadano charakter prywatny. Tu mieszczą się buduar i gabinet. Dużym walorem są odkryte malowane ornamenty zdobiące ściany. Dzisiaj te plastyczne dekoracje, mocne zdecydowane kolory ścian i sufitów robią niezwykłe wrażenie.
Prezentowane na wystawie meble, przedmioty użytkowe, fotografie i obrazy stanowią kolekcję tworzoną w Muzeum Podlaskim w Białymstoku od 1949 r. Przedmioty te, w zdecydowanej większości, znajdowały się niegdyś w białostockich domach i mieszkaniach.

Odzyskana historia. Hotelu Ritz

Ekspozycja przywołuje pamięć o budowli, która była niegdyś wizytówką Białegostoku. Prezentujemy makietę hotelu, plany budynku i nieliczne zachowane przedmioty z wyposażenia.

Słynny, białostocki Hotel Ritz otwarto tuż przed Wielką Wojną, w 1913 r. Strawiony przez płomienie w czasie drugiej wojny światowej, ostatecznie zniknął z panoramy miasta wkrótce po zakończeniu działań wojennych. Budowla przez trzy dekady pełniła rolę jednej z wizytówek miasta. Słynęła ze świetnie wyposażonych apartamentów, wykwintnej kuchni, niezrównanej orkiestry jazzowej oraz niezapomnianych balów. Pozostała w pamięci białostoczan.

__________________________________________________

MUZEUM W TYKOCINIE

Oddział Muzeum Podlaskiego w Białymstoku
ul. Kozia 2, 16-080 Tykocin
e-mail: synagoga@muzeum.bialystok.pl

Budynek Domu Talmudycznego wyłączony ze zwiedzania

wystawy stałe w Wielkiej Synagodze w Tykocinie:

Sala Wielka Synagogi

Tykocin był w przeszłości ważnym ośrodkiem miejskim, a kahał żydowski, założony tu w 1522 r., należał do największych i najbardziej znaczących w dawnej Polsce. Tykocińska Wielka Synagoga wybudowana została w 1642 r. Obecny kształt nadano jej odbudowując po pożarze w 1736 r. Zbudowana została na planie kwadratu. Centralne miejsce we wnętrzu zajmuje murowana bima, dwukondygnacyjna, wsparta na czterech potężnych słupach przykryta sklepieniem klasztornym. Dekorację ścian i części bimy stanowią polichromowane tablice z tekstami modlitw w języku hebrajskim i aramejskim w bogato zdobionych bordiurach. Powstawały one w różnym czasie z fundacji pobożnych członków tykocińskiego kahału. Najstarsza inskrypcja z fragmentem Psalmu Dawida pochodzi z 1662 r. i znajduje się nad łukiem bimy, na zewnętrznej stronie od północy. Na wschodniej ścianie synagogi po obu stronach aronu ha-kodesz znajdują się tablice datowane na lata 1689 i 1691.

W latach 2015–2016 Muzeum prowadziło projekt, dzięki któremu odtworzono historyczne wyposażenie sali modlitewnej oraz przywrócono przedwojenny wygląd aronu ha-kodesz – szafy służącej do przechowywania zwojów Tory. Dziś w tykocińskiej Synagodze możemy podziwiać zrekonstruowaną drewnianą świętą szafę z rzeźbionymi drzwiami i zdobiącymi ją odtworzonymi parochetem i lambrekinem oraz ruchome elementy wyposażenia wnętrza w postaci różnego rodzaju ław, pulpitów i stelaży przyściennych. Na odnowionej bimie prezentowany jest zrekonstruowany fotel Eliasza wykorzystywany w obrzędzie obrzezania. Realizacja tego projektu podnosi walory historyczne obiektu pozwalając wprowadzić widza w sakralną przestrzeń dawnej synagogi.

Pokój rabina

Kameralna ekspozycja w wieży tykocińskiej synagogi poświęcona postaci rabina – uczonego w Piśmie, posiadającego specjalne uprawnienia do sprawowania w gminie żydowskiej godności najwyższego autorytetu w zakresie prawa religijnego. W autonomicznych gminach dawnej Rzeczypospolitej rabin był przewodniczącym sądu, który na podstawie obowiązującego Żydów i honorowanego przez władze państwowe starożytnego prawa talmudycznego, rozstrzygał w sprawach dotyczących wszystkich dziedzin życia. Do niego należało także prowadzenie wyższej szkoły talmudycznej jeszywy.

Uczta Sederowa

W pomieszczeniu zaaranżowany jest stół z specjalną zastawą przygotowaną do uroczystej wieczerzy Seder Pesach,  która rozpoczyna jedno z największych żydowskich świąt - Święto Pesach. Treścią Sederu jest przekazywanie młodemu pokoleniu prawdy o tym, że Pan Bóg wybawił Naród Izraela z niewoli egipskiej oraz przypominanie o oczekiwaniu na ostateczne odkupienie wraz z nadejściem Mesjasza. Wieczerza ma ustalony porządek (po hebrajsku seder), stąd nazwa Seder Pesach oznacza Porządek Paschy i składa się z 14 części.

wystawy czasowe:

WOKÓŁ SYNAGOGI

Wystawa eksponowana od 12 maja do końca marca 2021 r. w Wielkiej Synagodze w Tykocinie. 

W babińcach Synagogi zostały wyeksponowane dwadzieścia cztery obrazy z kolekcji Muzeum w Tykocinie ilustrujące zarówno historyczny świat sztetl jak i współczesną rzeczywistość przestrzeni synagogalnej i jej zabytkowego otoczenia. Prezentowane są dzieła artystów: Józefa Charytona, Tadeusza Bołoza, Artura Chacieja i Grzegorza Radziewicza

ZYGMUNT STRASZEWICZ – ŻYCIE POD NAPIĘCIEM

Wystawa eksponowana od 10 listopada do końca marca 2021 r. w Wielkiej Synagodze w Tykocinie.

Wystawa przygotowaną przez Stowarzyszenie „Tryby Historii” z Białegostoku z okazji 102. rocznicy odzyskania przez Polskę niepodległości.

Wystawa poświęcona jest postaci Zygmunta Franciszka Straszewicza (1860-1927) urodzonego w Tykocinie naukowca, pedagoga i wielkiego patrioty, pierwszego rektora Politechniki Warszawskiej w 1915 roku.

______________________________________________

MUZEUM IKON W SUPRAŚLU

Oddział Muzeum Podlaskiego w Białymstoku
ul. Klasztorna 1,, 16-030 Supraśl
e-mail: muzeum.ikon@muzeum.bialystok.pl

Muzeum Ikon w Supraślu zajmuje część siedemnastowiecznego Pałacu Opatów, wchodzącego w skład zabudowań monasteru Supraskiego.

wystawa stała

Ikona – Obraz i Słowo. Między tym co ulotne a wieczne

Ekspozycja swym nastrojem i aranżacją wprowadza widza w przestrzeń służącą poznawaniu tajemnicy ikony. Na wystawie prezentowana jest kolekcja ikon datowanych na wiek XVIII, XIX i XX. Ekspozycja składa się z następujących części: KANON Wprowadzenie w tematykę ikony, PODLASIE. Ikony-relikty podlaskich świątyń , IKONY PODRÓŻNE, IKONY CHRYSTUSA, ŚWIĘTO JORDANU, IKONY MATKI BOŻEJ, SZTUKA IKONY, IKONY STAROOBRZĘDOWCÓW, IKONA KARPACKA.

Ekspozycję zamyka prezentacja unikatowych szesnastowiecznych pobizantyńskich malowideł ściennych, ocalałych ze zburzonej w lipcu 1944 r. cerkwi Zwiastowania NMP, monasteru supraskiego. Zachowane części polichromii, stanowiły dekorację dwóch ośmiobocznych filarów korpusu głównego. Dziś prezentowane są w otoczeniu archiwalnych zdjęć ukazujących jej stan z początków XX w.

----

We wszystkich oddziałach Muzeum Podlaskiego zostają wprowadzone nowe zasady zwiedzania obowiązujące w okresie zagrożenia Covid 19.

*Uwaga! Aby zapewnić zwiedzającym bezpieczeństwo, w każdym budynku umieszczono dozowniki z płynem odkażającym ręce, do obowiązkowego stosowania przez wszystkie osoby. Pracownicy ochrony i obsługi będą wyposażeni w przyłbice oraz maseczki. W miejscach ogólnodostępnych widoczne będą informacje wskazujące zasady ochrony oraz ograniczenia dla zwiedzających. Na wystawach będą obowiązywać limity wejść, a zwiedzanie będzie możliwe tylko z zasłoniętą twarzą. Przerwy techniczne związane z dezynfekcją sal będą codziennie o stałej porze.

źródło: Muzeum Podlaskie w Białymstoku
oprac.: Aneta Kursa
red.: Barbara Likowska-Matys