Muzeum Ikon mieści się w Pałacu Archimandrytów Monasteru Zwiastowania Przenajświętszej Bogarodzicy w Supraślu, ul. Klasztorna 1. Muzeum Ikon jest oddziałem Muzeum Podlaskiego w Białymstoku i zostało oficjalnie otwarte 5 października 2006 roku. W najbliższą sobotę, zostanie natomiast otwarta stała ekspozycja wyjątkowo bogatej kolekcji ikon i fresków, połączona z pokazem multimedialnym (grą świateł, dźwięków i obrazów).

W dziewięciu salach muzealnych znajduje sie ogółem 400 obiektów, w tym około 300 ikon, podzielonych tematycznie, przy czym Chrystus jest tematem przewodnim całej ekspozycji.

Dla przykładu na schodach prowadzących na kondygnację, znajduje się najbardziej optymalny wybór spośród kolekcji (przeważnie późnych XIX-wieczych ikon). Wszystko się zaczyna od narodzenia Chrystusa (malowidło - narodzenia Chrystusa w grocie) i wznoszenie się (schodami) ku Bogu, centralnie umieszczony Chrystus Pantokrator.

Są także sale poświęcone tylko Matce Bożej, (Bogurodzica Znaku, Włodzimierska Ikona Matki Bożej, Fiodorowska Ikona Matko Bożej, Ukojenie Smutku, Odnalezienie Zagubionych, Supraska Ikona Matki Bożej, Krzak Gorejący, kolekcję zamyka Zaśnięcie Matki Bożej ).



 W sali widać odniesienie do kultu lokalnego - „Święty kąt”, czyli typowe podlaskie okno, wmontowane po to żeby pokazać charakter tych terenów. Aranżacje wewnątrz z ikoną z elementami towarzyszącymi dekoracji, kwiaty wykonane z bibułki. To element etnograficzny, pokazujący charakter, w którym ikona istnieje. Kolorystyka ścian – niebieska jest związana z tematem Matki Boskiej.

- Cała opowieść, galeryjne pokazanie jest przerywane dynamicznymi akcentami, które wprowadzają kontekst czy to lokalny, czy jakiś inny, po to by na pokazywane ikony patrzeć całkiem inaczej. One w tym momencie przestają być obiektem muzealnym, a zaczynają funkcjonować w jakiejś całkiem innej przestrzeni, w innej wyobraźni – powiedział Andrzej Lechowski.

Kolejnym takim przykładem jest inscenizacja celi ikonopisarza, której podczas otwarcia towarzyszyć będzie projekcja mówiąca o ikonie.

W muzeum znajduje się także sala poświęcona Świętym. Są prezentowani oni w układzie chronologicznym, zaczyna się wszystko od proroka Eliasza, poprzez Ewangelistów i Świętych Męczenników, Ojców Kościoła. Wszystkim ikonom towarzyszy oczywiście Chrystus. Centralnie umieszczone są dwie ikony z Ikonostasu. W sali tej znajdują się także wizerunki Świętych z czasów nowożytnych. Znajduje się także cała kolekcja ikon Św. Mikołaja – najbardziej popularnego świętego czczonego na Podlasiu. A na końcu ikony kalendarzowe, na który są również licznie zgromadzeni święci.

Bardzo ważny w całej kolekcji jest zbór ikon Świętych, pochodzących z nieistniejącej, spalonej Cerkwi w Czyżach.

W kolejnej sali w kapliczce znajduje się pierwsza ikona ze zbioru Chrystus Król Wielki Arcykapłan oraz duże fotografie podlaskich cerkwi, krzyży przydrożnych czy modlących się ludzi. Tu też będzie prezentowana projekcja pokazująca najciekawsze cerkwie na Podlasiu.

W ostatniej sali prezentowane są freski.

- W tej sali staraliśmy się pionami grubych kolumn oddać charakter starej średniowiecznej cerkwi z fragmentami fresków ocalonych – powiedział Lech Nowacki.

Na końcu ekspozycji w podłodze znajdują się „ślad wojny”, freski w kawałkach.

Podczas sobotniego otwarcia zwiedzający będą sami, poruszając się, uruchamiać elementy multimedialne towarzyszące wystawie. Przy pomocy ruchu wykrytego przez czujki będą włączać się odpowiednie światła i dźwięki. Zwiedzający będą też mieli okazję podczas tej podróży zobaczyć cztery prezentacje: przy celi ikonografa o ikonach, przy kapliczce o cerkwiach w Podlaskiem, w kaplicy o historii Monasteru w Supraślu oraz w piwnicy o technicznych elementach wykonywania ikon.

Całość prezentacji potrwa około dwóch godzin.

W niedzielę, 11 lutego Muzeum będzie czynne w godz. 10:00 - 17:00.

Muzeum mogą bez przeszkód zwiedzić osoby niepełnosprawne, na piętro można wjechać specjalnie przystosowaną windą.

Godziny otwarcia Muzeum Ikon w Supraślu:
poniedziałek – nieczynne
czwartek – dzień bezpłatny

1.X do 30. IV
wtorek – niedziela: 10:00 – 17:00

1.V do 30. IX
wtorek – niedziela: 12:00 – 19:00

***

Koncepcja ekspozycji, opieka merytoryczna - Andrzej Lechowski, dyrektor Muzeum Podlaskiego w Białymstoku

Autor scenariusza – Krystyna Mazuruk, kierownik Muzeum Ikon w Supraślu
Współpraca – Andrzej Lechowski, Tatiana Misijuk

Autorzy tekstów – Krystyna Mazuruk, Anna Szeszko, Ewa Zalewska, Jan Grigoruk

Projekt plastyczny i wykonanie – Lech Nowacki
Współpraca – Tatiana Misijuk

Malowidła – Krzysztof Buczak, Tomasz Milanowski

Reżyseria światła i dźwięku – Lech Nowacki

Program uroczystości (początek o godz. 18): koncert w Cerkwi Zwiastowania NMP w Supraślu w wykonaniu: Chóru Katedralnego Aksion Soboru Św. Mikołaja w Białymstoku pod dyr. ks. Aleksandra Łysynkiewicza oraz Męskiego Chóru Monasteru Zwiastowania Przenajświętszej Bogarodzicy w Supraślu pod dyr. Dymitra Tichoniuka. Po koncercie przejście do siedziby muzeum i zwiedzanie ekspozycji.