Na wystawie pokażemy przyrodniczą przeszłość naszej planety widzianą przez pryzmat skamieniałości. Należą do nich zachowane w skałach szczątki oraz ślady działalności organizmów żywych z odległych epok geologicznych. Eksponowane będą m.in. kości, odciski, zmineralizowane relikty zwierząt i roślin, pochodzące z Polski, a także różnych części świata: Rosji, Ukrainy, Kazachstanu, Maroka, Stanów Zjednoczonych. Zakres czasowy wystawy obejmuje ponad 500 mln lat. Narracja ekspozycji opiera się na schemacie wędrówki - podróży po nieistniejącym dziś świecie przyrody. Będzie ona przebiegała zarówno w czasie jak i przestrzeni. Widz przemierzy ery geologiczne od prekambru (ok. 600 mln lat) - po koniec kredy, kiedy ok. 65 mln lat temu, wymarły m.in. dinozaury. Odbiorca pozna zabytek- skamieniałość, czyli żyjący przed setkami milionów lat organizm, osadzony w kontekście jego występowania, bowiem przestrzeń wystawiennicza została podzielona na trzy środowiska: wodne, lądowe i sferę powietrza. Większość typów zwierząt powstało w erze paleozoicznej. Eksplorowały one wszystkie strefy środowiska wodnego. Były wśród nich zarówno jednokomórkowe organizmy skorupkowe, jak i organizmy wielokomórkowe. Zwiedzający zobaczy skamieliny gąbek, koralowców, mięczaków - wśród nich ogromnego amonita, stawonogów reprezentowanych m. in. przez sztandarowe skamieniałości ery paleozoicznej – trylobity. Wyjątkowym eksponatem, który po raz pierwszy zostanie pokazany w Białymstoku będzie czaszka labiryntodonta, wielkiego (do 5m dł.) drapieżnego płaza, którego skamieniałe szczątki sprzed 230 mln lat znaleziono w okolicach Krasiejowa na Śląsku Opolskim. Z sali ukazującej ekumenę wodną zwiedzający uda się do tej części wystawy, na której prezentowane będą skamieniałości organizmów eksplorujących lądy i przestrzenie powietrzne. Zasiedlanie lądów rozpoczęło się pod koniec syluru (445-419mln lat). Jako pierwsze podboju nowego środowiska dokonały rośliny - psylofity, niewiele później pojawiły się widłaki, skrzypy i paprocie. Z martwych szczątków tych roślin uformowała się większość obecnych pokładów węgla kamiennego. Atrakcją dla widza będzie możliwość bezpośredniego kontaktu z zabytkiem - dotknięcia ogromnego okazu skamieniałego drzewa sprzed około 300 mln lat. Pierwszymi zwierzętami, które zaadaptowały się do życia na lądzie były stawonogi. Należą do nich m. in. owady, których kolekcję pochodzącą z wykopalisk w Karatau w Kazachstanie będzie można zobaczyć na wystawie. Pierwszymi kręgowcami, które wyszły na ląd (karbon) były płazy tarczogłowe (wspomniane wyżej labiryntodonty). Dały one początek pierwszym prymitywnym gadom. W triasie wyewoluowały dinozaury, gady, które zdominowały środowisko lądowe na około 165 mln lat. Hit tej części ekspozycji to szczątki polskiego pradinozaura z wykopalisk w Krasiejowie.
(MP)

Wystawa została przygotowana ze zbiorów

• Muzeum Ewolucji w Warszawie

• Muzeum Geologicznego im. Stanisława Józefa Thugutta Uniwersytetu Warszawskiego w Warszawie

• Muzeum Geologicznego Państwowego Instytutu Geologii PIB w Warszawie

• Muzeum Ziemi w Warszawie

• Uniwersyteckiego Centrum Przyrodniczego im. Profesora Andrzeja Myrchy w Białymstoku

• Muzeum Podlaskiego w Białymstoku