O ich wielkości świadczyć mogą – na przykład – członkostwo w warszawskim Towarzystwie Przyjaciół Nauk; tytuły profesorskie i katedry: chemia i medycyna na warszawskim Uniwersytecie; przyjęcie na specjalnej audiencji przez cara Aleksandra czy królową Wiktorię i księcia Alberta; złote medale na wystawach światowych w Londynie (1851, The Great Exhibition of the Works of Industry of all Nations) i Paryżu (1878, Exposition Universelle); nagrodę pieniężną króla pruskiego Fryderyka IV, nagrodę Cesarskiej Akademii Nauk w Petersburgu i Nagrodę im. Demidowa; nagrodę Akademii Sztuk Pięknych w Petersburgu i tytuł profesora tej uczelni; dziedziczne szlachectwo Królestwa Polskiego (rosyjskie) czy analogiczne wyróżnienie w cesarstwie Habsburgów. Albo artykuł w „Scientific American”, skądinąd jedyny w XIX wieku tekst poświęcony Polakowi w tym ówcześnie najpoważniejszym piśmie technicznym świata. I inne: francuski order Legii Honorowej, order św. Włodzimierza III klasy, srebrny medal na warszawskiej wystawie najnowszych osiągnięć z dziedziny rolnictwa, przemysłu i rzemiosła, członkostwo – obok 3 innych Żydów – w Towarzystwie Rolniczym etc., etc., etc...  

Wszystko dobrze zasłużone.

Idea jednego z bohaterów wystawy, by ludzie żyli w zgodzie, zawarta symbolicznie w języku przezeń stworzonym, została w 1977 – w tymże języku – wyryta na złotej płytce i umieszczona w sondzie Voyager. Sonda jakiś czas temu minęła Układ Słoneczny, w tej chwili jest o ok. 20 miliardów kilometrów od Białegostoku. Miejsca urodzenia twórcy esperanto i miejsca – oczywiście nieprzypadkowo – wybranego właśnie na tę wystawę.  

(opr.mk)