Greckie słowo misterion oznacza tajemnicę. Jak uchwycić tajemnicę? Czy jest to w ogóle możliwe? Mariusz Wideryński podjął próbę pokazania misterium poprzez fotografie. Nie tylko poprzez fotografie gestów i ceremonii, ikon i cerkwi, ale także ludzi. Przeżycie religijne, jak słusznie uważa, musi odbić się na twarzach ludzi uczestniczących w misterium, w ich gestach, w ich spojrzeniach. Wejście w misterium ogarnia bowiem całego człowieka. To podejście okazało się słuszne. Ceremonie i gesty ożyły poprzez widok twarzy uczestników misterium. Trzeba tu od razu zaznaczyć, że fotografowanie misterium nie jest rzeczą łatwą. Po setkach prób dochodzi się jednak do zdumiewających efektów. Przeżycie religijne jest misterium fascinosum, fascynuje, zachwyca człowieka. Jest też misterium tremendum czyli budzi bojaźń. Wynika to z dotknięcia sfery tego, co jest święte, a więc całkowicie inne.

Wystawa Mariusza Wideryńskiego w nowej odsłonie liczy 80 fotografii. Artysta utrwalił Misteria odbywające się w świątynnych wnętrzach, ale całość uzupełnił elementami krajobrazu oraz cerkiewną architekturą. Nie zabrakło bogactwa detali i fragmentów cerkiewnego wystroju, płonących świec, ikon, dymu kadzideł, liturgicznych paramentów i feerii barw szat prawosławnego duchowieństwa.

Autor zatrzymał w kadrze wiernych i duchownych, kościelne święta, pielgrzymki i liturgię sakramentów. W sakramentologicznym kontekście wystawa prac Mariusza Wideryńskiego nabiera zupełnie nowego sensu. Fotografie ukazujące prawosławne misteria, a więc tajemnice wiary nie są względem widza czymś „zewnętrznym” i odrębnym. Ich artystyczny wyraz nie pozwala widzowi pozostawać całkowicie obok zatrzymanych w kadrze wydarzeń. Bez względu na wyznanie ludzie oglądający wystawę przestają być widzami i stają się uczestnikami cerkiewnych obrzędów, które rozgrywają się z taką żywością i zmysłowym natężeniem. Ekspozycja nie jest więc wydarzeniem biernym, lecz stanowi czynny akt interakcji z widzem, który nie tylko poznaje prawosławne misteria, ale staje się ich duchowym uczestnikiem. Zmysłowa percepcja prac Mariusza Wideryńskiego w prosty sposób prowadzi do zanurzenia się w tajemnice prawosławnego chrześcijaństwa. To już nie prosta konsumpcja sztuki fotograficznej – Misteria to przejście od spektaklu zmysłów w świat kontemplacji przeżyć duchowych.

Wykorzystano fragmenty tekstów:

1. Henryk Paprocki – Wejść w Misterium

Paweł Matwiejczuk – słowo wstępne „Misteria prawosławia”

Mariusz Wideryński – fotograf, nauczyciel akademicki i teoretyk fotografii. Obszarem zainteresowań twórczych artysty jest człowiek, a właściwie relacje pomiędzy rzeczywistością i przemijaniem. Swoje prace pokazywał podczas wielu wystaw w kraju i za granicą. Współautor nowatorskiego cyklu koncertów Partytury Fotograficzne, których celem jest poszukiwanie relacji pomiędzy obrazem i dźwiękiem, fotografią i muzyką współczesną. Zajmuje się też fotografią ilustracyjną. W swoim dorobku ma m.in. ponad 30 autorskich wydawnictw albumowych. Wideryński jest członkiem Stowarzyszenia Autorów „ZAiKS” oraz Związku Polskich Artystów Fotografików, w którym w latach 2005-2011 pełnił funkcję prezesa Związku. Od 2008 jest współpracownikiem Kancelarii Sejmu RP.

Pracę twórczą od lat łączy z dydaktyczną – jest nauczycielem akademickim, dr hab. sztuki, profesorem warszawskiej Akademii Sztuk Pięknych. Na Wydziale Sztuki Mediów prowadzi autorską Pracownię Zastosowań Fotografii oraz Pracownię Fotografii na Wydziale Wzornictwa.