Muzeum od wielu lat prowadzi działania mające na celu zachowanie, a w niektórych przypadkach odtworzenie tożsamości ręczników w ramach kolekcji muzealnej. Bezpośrednim impulsem do pracy nad stworzeniem kolekcji ręcznika ludowego Ziemi Bielskiej, a w późniejszym czasie również stałej wystawy „Tajemniczy ręcznik” była obawa przed postępującym wypieraniem z codziennego życia tego jakże charakterystycznego elementu naszej tradycji. Realizując misję, która miała ratunkowy charakter, pracownicy muzeum przeprowadzili szereg kwerend i inwentaryzacji. Udało się pozyskać kilkadziesiąt nowych ręczników do zbiorów, a także wiele informacji i nagrań na ich temat. W chwili rozpoczęcia prac ręcznik ludowy był niemalże zapomnianym elementem kultury ludowej, teraz jest dostrzegany i przeżywa „drugą młodość”.

W ostatnich miesiącach pracownicy muzeum realizowali projekt Ręcznik ludowy z okolic Bielska Podlaskiego – haft i koronka. Do współpracy zaprosili Instytut Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu, który przeprowadził rekrutację uczestników do badań terenowych. Spośród kandydatów wyłoniono dziesięć osób, które wraz z opiekunem oraz pracownikami merytorycznymi Muzeum w Bielsku Podlaskim spotykali się z mieszkańcami wsi, sporządzając dokumentację ręczników.

Szczegółowa lista wsi, do których dotarli inwentaryzatorzy obejmuje 21 pozycji. Badacze odwiedzili miejscowości w gminie wiejskiej Bielsk Podlaski (Krzywa, Łoknica, Miękisze, Ogrodniki, Pasynki, Treszczotki, Widowo), w gminie Orla (Koszele, Mikłasze, Szczyty Dzięciołowo, Szczyty Nowodwory), gminie Czyże (Czyże, Kojły, Kuraszewo, Leniewo, Osówka, Podrzeczany, Rakowicze) oraz gminie Hajnówka (Nowoberezowo, Stare Berezowo). Efektem badań jest album Ręcznik ludowy z okolic Bielska Podlaskiego – haft i koronka, który przedstawia obraz zachowania rucznika w terenie. Znajdziemy w nim zdjęcia ręczników zdokumentowanych w terenie wraz z informacjami na temat czasu i miejsca ich powstania, rodzaju tkaniny ze splotem, zdobnictwa oraz wymiarów.

Uzupełnieniem albumu jest obszerny katalog ręczników z kolekcji Muzeum w Bielsku Podlaskim Oddział Muzeum Podlaskiego w Białymstoku.

Promocja albumu odbędzie się 19 grudnia 2014 r. o godz. 17:00 w Muzeum w Bielsku Podlaskim.