Projekt poprawy jakości wód Bałtyku
Międzynarodowe konsorcjum składające się naukowców z Polski, Niemiec, Litwy, Rosji i Białorusi będzie realizować projekt DESIRE - Development of Sustainable (adaptive) peatland management by Restoration and paludiculture for nutrient retention and other ecosystem services in the Neman river catchment. Wspólne działania, w których aktywnie uczestniczy Politechnika Białostocka, zaplanowane zostały na lata 2019-2021.
Projekt dotyczy efektywnego gospodarowania zasobami naturalnymi. Celem jest poprawa efektywności zarządzania mokradłami w zlewni Niemna na obszarze Białorusi, Litwy, Rosji oraz Polski, a także opracowanie planów strategicznych i operacyjnych prowadzących do zmniejszenia ilości związków biogenicznych spływających do Bałtyku. Zespół specjalistów z pięciu krajów, w tym pracownicy Wydziału Budownictwa i Inżynierii Środowiska PB pod kierunkiem Piotra Banaszuka, opracuje koncepcję renaturyzacji mokradeł w zlewni Niemna. Projekt obejmuje także studium wykonalności dla procesu ekonomicznego wykorzystania biomasy pozyskiwanej z odtworzonych mokradeł. Wypracowane rozwiązania będą przetestowane w działaniach pilotażowych, zaplanowano przywrócenie stanu naturalnego wybranych torfowisk w krajach biorących udział w projekcie.
Ekolodzy oraz specjaliści od mokradeł i poprawy jakości wody z Politechniki Białostockiej współpracować będą z hydrologami z SGGW w Warszawie.
DESIRE jest realizowany przez pięć uczelni:
• Uniwersytet w Greifswaldzie w Niemczech
• SGGW w Warszawie
• Uniwersytet Aleksandrasa Stulginskisa na Litwie
• Państwowy Uniwersytet Techniczny w Kaliningradzie
• Politechnikę Białostocką.
Partnerami projektu są m.in. Wody Polskie, Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej, Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Białymstoku i Biebrzański Park Narodowy.
DESIRE otrzymał status projektu flagowego z punktu widzenia realizacji Strategii Unii Europejskiej dla Regionu Morza Bałtyckiego i jest jednym z 31 projektów zakwalifikowanych do finansowania w konkursie Interreg Baltic Sea Region.
Całkowity budżet projektu DESIRE wynosi ponad 2.170.000 euro.
Mokradła mają wpływ na klimat, na retencjonowanie wody, to w nich możliwe jest zatrzymanie zanieczyszczeń. One unieszkodliwiają pewne typy zanieczyszczeń obszarowych jak np. azot czy fosfor. Część mokradeł dolinowych zniszczeliśmy poprzez meliorację, także przez meliorację są obchodzone - woda gruntowa trafia do systemów drenarskich i obchodzi ten ważny element, który mógłby ją oczyścić. Zanieczyszczona woda trafia do rzek, potem do Bałtyku. Bałtyk to morze o małej wymianie wód, ta ogromna ilość biogenów powoduje zakwity u sinic, pogarsza się jakość wody i środowiska, tworzą się niedobory tlenu. Musimy szukać rozwiązania w zlewni Bałtyku i w dolinach rzek, odtwarzać mokradła w dolinach rzek - opowiada dr hab. Piotr Banaszuk, prof. PB.
W ramach projektu sprawdzimy, jakie jest stan zachowania mokradeł, ile z nich jest nieaktywnych. Musimy przygotować koncepcję działania dla zlewni rzeki Niemen, by poprawić stan wód Morza Bałtyckiego - dodaje.
źródło: rzecznik Politechniki Białostockiej