Prof. dr hab. inż. Zdzisław Lesław Pelczarski to polski architekt, nauczyciel akademicki i były dziekan Wydziału Architektury Politechniki Białostockiej; specjalista w zakresie architektury mieszkaniowej i architektury użyteczności publicznej.

Staż pracy naukowo-dydaktycznej prof. Zdzisława L. Pelczarskiego wynosi 45 lat. W tym czasie związany był z wydziałami architektury trzech uczelni wyższych, w tym jednej zagranicznej. Na Wydziale Architektury Politechniki Białostockiej pracuje od roku 1989. W latach 2011–2016 (po uzyskaniu habilitacji) kierował Katedrą Projektowania Architektonicznego, a w kadencji 2012–2016 pełnił funkcję dziekana tego Wydziału. Od lipca 2014 r. jest zatrudniony na stanowisku profesora nadzwyczajnego.

Wcześniej, w latach 1975–1989, prof. Pelczarski był związany zawodowo z Instytutem Architektury i Urbanistyki Politechniki Wrocławskiej. Dwukrotnie (na przełomie 1981/82 oraz w latach 1986 – 1990) oddelegowany był do pracy na Wydziale Architektury Uniwersytetu w Mosulu (Irak).

Prof. Zdzisław Pelczarski aktywność naukową i dydaktyczną łączy z działalnością zawodową architekta – projektanta. Oprócz praktyki indywidualnej zatrudniany był w jednostkach projektowych, m.in.: Miastoprojekt – Wrocław, Inwestprojekt – Śląsk w Katowicach, Consulting Office of Mosul University oraz Zakład Projektowania i Wdrożeń TB w Katowicach. Na czoło dokonań twórczych Profesora wysuwa się jego wieloletnia działalność projektowo-realizacyjna w charakterze generalnego projektanta modernizacji Stadionu Śląskiego w Chorzowie (1994 – 2007). Jej efekty zostały wysoko ocenione, potwierdzone licznymi publikacjami, jak również prestiżowymi nagrodami.

Doświadczenia praktyczne z tego okresu stworzyły podstawy do rozwinięcia naukowej aktywności prof. Pelczarskiego, nakierowanej na problematykę kształtowania wielkich widowni i zagadnień od niej pochodnych. Rezultaty badań nad zagadnieniami funkcjonalno-przestrzennych relacji widowni i areny zawarł w monografii habilitacyjnej pt. Widownie współczesnych stadionów – determinanty i problemy projektowe, wydanej pod koniec 2009 r. To kompendium wiedzy w dziedzinie projektowania tego rodzaju obiektów architektonicznych jest jedyną pozycją literatury przedmiotu, która ukazała się w Polsce po przerwie trwającej ponad 30 lat. Od roku 2018 praca dostępna jest także w wersji elektronicznej i udostępniona na licencji CCBY-NC-ND 4.0 Creative Commons.

Na międzynarodowy dorobek naukowy Profesora składa się szereg referatów zaakceptowanych do wygłoszenia przez Komitety Naukowe zagranicznych konferencji i opublikowanych przez renomowane wydawnictwa naukowe. Część z nich wiąże się z konferencjami AHFE – Applied Human Factors and Ergonomics; (Washington 2019, Orlando 2018, Los Angeles 2017, Krakow 2014, San Francisco 2012, Miami 2010.) Pozostałe to konferencje UAHCI – Universal Access in Human-Computer Interaction: (Toronto 2016, Los Angeles 2015, Heraklion 2014). Prace prof. Pelczarskiego opublikowało wydawnictwo Springer, wydawnictwo CRS Press –Taylor & Francis Group i wydawnictwo AHFE Conference. Prace te indeksowane są w bazie SCOPUS (7 pozycji), w bazie Web of Science (4 pozycje i 2 oczekujące na indeksację), a także w bazie Google Scholar (wszystkie pozycje). Każda z wymienionych publikacji wykazuje przy nazwisku autora afiliację naukową: Bialystok University of Technology, Faculty of Architecture, Poland.

Na dorobek publikacyjny Profesora składa się też 17 rozdziałów opublikowanych w 8 tomach, składających się na serię problemową monografii naukowych, wydawanych przez Polskie Towarzystwo Ergonomiczne, pod wspólnym tytułem ERGONOMIA W ARCHITEKTURZE I URBANISTYCE – KIERUNKI BADAŃ (16 artykułów w latach 2013 – 2018 i 2009-2011) oraz w jednym tomie: WYBRANE KIERUNKI BADAŃ ERGONOMICZNYCH w 2016 ROKU (1 rozdział).

Osiągnięcia, aktywność naukowa, projektowa i publikacyjna prof. Pelczarskiego sprawiają, że jest on postrzegany jako międzynarodowy specjalista w dziedzinie zastosowania ergonomii w projektowaniu architektonicznym widowni stadionów, hal widowiskowo-sportowych.

źródło: Politechnika Białostocka
oprac.: Paulina Dulewicz