Kobiety spektakularnie aktywne
Rewolucjonistki, feministki, chrześcijańskie demokratki, kobiety patriotki, aktywistki, działaczki niepodległościowe – o nich opowiada otwarta dziś (14 czerwca br.) w campusie Uniwersytetu w Białymstoku wystawa pt.: „Podwójnie wolne. Prawa polityczne kobiet 1918”. O nich także dyskutują naukowcy na rozpoczętej w piątek konferencji pn.: „Kobiety i wybory parlamentarne”. Wydarzenie objął swoim patronatem Artur Kosicki, Marszałek Województwa Podlaskiego.
Konferencję i wystawę otwartą dziś uroczyście na Placu Syntezy w kampusie Uniwersytetu w Białymstoku poświęcono 100. rocznicy nadania Polkom praw wyborczych.
Ekspozycja przybliża temat polskich środowisk kobiecych XX w. i jest swoistym wstępem do rozpoczynającej się w piątek na UwB konferencji z cyklu „Polityka i politycy w prasie XX i XXI w.” Tematem przewodnim forum są „Kobiety i wybory parlamentarne”. Jak informuje prof. Małgorzata Dajnowicz, prezes Instytutu Studiów Kobiecych , współorganizatorka wystawy i konferencji - dyskusja dotyczy udziału kobiet w wyborach parlamentarnych od początku XX w. poprzez II Rzeczpospolitą i okres po 1945 r. prezentowanego na łamach prasy.
Losy postaci i środowisk
Wystawa przygotowana przez Instytut Pileckiego pt. "Podwójnie wolne. Prawa polityczne kobiet 1918" opisuje biografie Polek żyjących na przełomie XIX-XX w., tych walczących o wolny kraj w 1918 r., a także podczas wojny polsko-bolszewickiej. Przybliża nie tylko indywidualne losy kobiet, ale także historie różnych środowisk kobiecych, m.in. chrześcijańskich demokratek, feministek oraz rewolucjonistek, których wieloletnia działalność doprowadziła w 1918 r. do przyznania praw wyborczych Polkom. Jej bohaterkami są m.in. Maria Konopnicka, Wanda Gertz, Maria Dulębianka i Aleksandra Piłsudska (z domu Szczerbińska), żona Józefa Piłsudskiego.
- Wkład tych kobiet w ruch niepodległościowy był bardzo różnorodny – podkreśla prof. Małgorzata Dajnowicz. - Pochodziły one z różnych środowisk, a ich aktywność dotycząca organizowania się w ruch oświatowy, kulturalny , gospodarczy, a także konspiracyjny i patriotyczny był absolutnie spektakularny.
Dyrektor Instytutu Pileckiego Wojciech Kozłowski dodaje, że uzyskanie praw wyborczych przez kobiety w 1918 r. świadczy o dojrzałości ówczesnych przywódców z Marszałkiem Józefem Piłsudskim na czele. - Praca tych kobiet na rzecz edukacji, kultury i zachowania tożsamości narodowej była tak ogromna, że byłoby wielką niesprawiedliwością, żeby tego prawa wyborczego nie uzyskać - mówił dyrektor Kozłowski.
Piękne przykłady bohaterek
Ważną rolę kobiet i ich wkład w rozwój ruchu niepodległościowego podkreśla też wojewoda podlaski Bohdan Paszkowski. - Tych przykładów w całej historii Polski jest wiele, wspomnę choćby piękną postać, bohaterkę powstania listopadowego Emilię Plater, czy związana z naszym regionem Aleksandrę Piłsudską, działaczkę niepodległościową, żonę, ale także towarzyszkę Józefa Piłsudskiego w dążeniu do niepodległości – mówił wojewoda.
Organizatorem wystawy jest Instytut Pileckiego. Partnerami: Uniwersytet w Białymstoku oraz Stowarzyszenie Instytut Studiów Kobiecych.
Natomiast konferencja odbywa się pod patronatem Rektora Uniwersytetu w Białymstoku prof. dr hab. Roberta Ciborowskiego, Wojewody Podlaskiego Bohdana Paszkowskiego i Marszałka Województwa Podlaskiego Artura Kosickiego.
Wystawie i konferencji towarzyszą także – pierwszy raz w Białymstoku – warsztaty naukowe Białostockiej Szkoły Historii Kobiet. Odbęda się w poniedziałek, 17 czerwca br. o godz. 11.00 w Uniwersyteckim Centrum Kultury, campus UwB.
Program konferencji i plan warsztatów w załączniku.
AK/red. art