19 maja - 78. rocznica bohaterskiej śmierci łączniczki Armii Krajowej – Jadwigi Dziekońskiej „Jadzi”
19 maja mija 78. rocznica bohaterskiej śmierci ppor. dh Jadwigi Dziekońskiej ps. „Jadzia”. Zginęła 19 maja 1943 roku, gdy przenosząc w Białymstoku tajne meldunki, natknęła się na ulicy Stołecznej na patrol żandarmerii i rzucając w hitlerowców piaskiem i kamieniami krzyczała „żywej mnie nie weźmiecie!”.
Jadwiga Dziekońska urodziła się 20 lipca 1916 roku we wsi Konarzyce k/Łomży. Od najwcześniejszych lat pasjonowała się harcerstwem. Założyła wiele drużyn harcerskich na terenie przedwojennego powiatu łomżyńskiego, zwłaszcza w gminach wiejskich.
Aktywna kurierka i łączniczka Armii Krajowej
Od pierwszych chwil okupacji czynnie włączyła się w działalność konspiracyjną. Była aktywną kurierką i łączniczką oraz współuczestniczyła w akcjach zbrojnych. Najbardziej znaną z nich było uwolnienie 4 członków sztabu Okręgu Białostockiego Armii Krajowej w listopadzie 1942 roku z siedziby Gestapo przy ul. Sienkiewicza.
Działała na terenie całego naszego regionu. Przyczyniła się do utworzenia sieci konspiracyjnej Armii Krajowej w Białymstoku, Grodnie, Wołkowysku oraz w powiatach – zambrowskim, wysoko-mazowieckim i łomżyńskim. Bazą kontaktowo-noclegową dla partyzantów było jej rodzinne gospodarstwo w Konarzycach. Kierowała również kolportażem podziemnego pisma „Informacja”, wydawanego przez Biuro Informacji i Propagandy Okręgu Białostockiego AK.
Nie dała się aresztować – wybrała śmierć dla Ojczyzny
20 kwietnia 1943 roku, Jadwiga Dziekońska została odznaczona Krzyżem Walecznych za wyróżniającą się służbę w konspiracji. Niestety, miesiąc później oddała swoje młode życie dla Ojczyzny, ginąc w Białymstoku w starciu z patrolem hitlerowskiej żandarmerii, niszcząc przenoszone tajne meldunki i nie dając się aresztować. W uznaniu dla swojego bohaterskiego zachowania została pośmiertnie odznaczona Orderem Virtuti Militari V klasy.
Jadwiga Dziekońska jest pochowana na cmentarzu miejskim w Białymstoku przy ul. Wysockiego pośród 12 mogił żołnierzy poległych w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 roku. Pomnik tej dzielnej konspiratorki znajduje się w białostockim parku noszącym jej imię, położonym w pobliżu miejsca jej tragicznej śmierci w 1943 roku. Jadwiga Dziekońska jest również patronem szkoły podstawowej w rodzinnych Konarzycach.
oprac.: Jerzy Górko