Prof. Alina Kowalczykowa wniosła ogromny wkład w rozwój polskiego literaturoznawstwa. Jest autorką m.in. monumentalnych słowników do badań nad literaturą XIX wieku, monografii poświęconych Juliuszowi Słowackiemu i Antoniemu Słonimskiego, zbiorów źródeł, opracowań tekstów poetyckich i dramatycznych. Od początku lat 90. XX wieku stale współpracuje ze środowiskiem filologicznym Uniwersytetu w Białymstoku. Wspierała aktywnie i skutecznie starania Wydziału Filologicznego o uzyskanie uprawnień do doktoryzowania w zakresie literaturoznawstwa. Stale uczestniczy w rozwoju kadry naukowej jednostki jako recenzent rozpraw doktorskich i monografii, jest aktywnym uczestnikiem konferencji naukowych, regularnie wygłasza wykłady gościnne. Przekazuje też bibliotekom białostockim książki, rękopisy, których jest znanym kolekcjonerem. W 1997 roku została odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski.

Senat UwB nadał prof. Alinie Kowalczykowej godność doktora honoris causa w uznaniu jej wkładu w badania nad literaturą i kulturą polską, ale też w rozwój kadry naukowej Uniwersytetu w Białymstoku oraz za stworzenie ogólnopolskiego ruchu nauczycieli-polonistów.

Dr hab. Halina Krukowska z białostocką polonistyką związana jest od 1969 roku, kiedy to rozpoczęła pracę w Wyższej Szkole Nauczycielskiej w Białymstoku, przekształconej następnie w Filię Uniwersytetu w Warszawskiego. Od 1997 do 2006 roku pracowała na Uniwersytecie w Białymstoku, kierując najpierw Zakładem Literatury Polskiej, a następnie – powstałym z jej inicjatywy – Zakładem Literatury Oświecenia i Romantyzmu. W swej karierze zawodowej pełniła między innymi funkcję dyrektora Instytutu Filologii Polskiej UwB. Halina Krukowska stworzyła w Białymstoku silny ośrodek badań nad polskim i europejskim romantyzmem. W roku 1993 zainaugurowała prace zespołu redakcyjnego Naukowej Serii Wydawniczej „Czarny Romantyzm”, której przez wiele lat pozostawała redaktorem naczelnym. Obecnie pełni funkcję przewodniczącej Rady Naukowej Serii. Ponadto badaczka wchodzi w skład rady naukowej dwóch serii wydawniczych: „Colloquia Orientalia Bialostocensia” oraz „Przełomy/ Pogranicza. Studia Literackie”.

Tytuł doktora honoris causa jest wyrazem uznania dla dorobku naukowego dr hab. Haliny Krukowskiej, jej wkładu w stworzenie białostockiej szkoły badań nad literaturą romantyzmu, a także jej udziału w wychowaniu pokoleń polonistów i badaczy literatury.

Uroczystość ma miejsce w roku jubileuszowym białostockiej, uniwersyteckiej humanistyki - w 2018 r. świętuje ona bowiem swoje 50-lecie.  

Do tej pory Senat Uniwersytetu w Białymstoku nadał godność doktora honoris causa łącznie 17 osobom.