W panelu wzięli udział przedsiębiorcy dużych firm, którzy mało korzystali z funduszy unijnych, choć przyznają, że ostatnio trochę się pod tym względem zmieniło.

- Nie mamy w naszym regionie wielkich biznesów, firm, które są gigantami, a z programów unijnych nie mamy propozycji, które wspierają firmy inne niż MŚP, my jesteśmy pomiędzy – powiedziała Katarzyna Rutkowska – chcielibyśmy, by były propozycje, które pozwolą firmom, takim jak nasza rozwijać się szybciej. Jednak coraz trudniej te środki zdobyć, a to co nas boli, to tony papieru, które trzeba wypełnić.

- Unibep nie jest dobrym beneficjentem funduszy unijnych, przez lata finansowaliśmy się sami. Dopiero ostatnio udało nam się podpisać umowę na dofinansowanie budynku zeroenergetycznego – dodał Jan Mikołuszko.

Jednocześnie przyznał, że cały kraj korzysta z funduszy unijnych i może dobrze, że do podlaskiego nie dotarł kapitał zachodni, bo tu powstały rodzime firmy. „Sami je stworzyliśmy i powinniśmy pokazywać przykłady stworzenia niemałych form bez kapitału zagranicznego”. A oprócz tego mamy przykłady miast rewelacyjnie się rozwijających – Suwałki, dzięki dobremu zarządzaniu, Wysokie Mazowieckie – dzięki firmie Mlekovita oraz Bielsk Podlaski – różne firmy przy sympatycznym wsparciu władzy lokalnej.

- Dobrze, że teraz w obszarze B+R są możliwości, by wspierać większe firmy. Będziemy zabiegać, zresztą cały czas zabiegamy o to, by kwoty były większe na Badanie i Rozwój. Doceniając wkład firm rodzimych w rozwój województwa uważam, że powinniśmy lepiej się promować gospodarczo, bardziej tym chwalić na świecie, może poprzez służby dyplomatyczne – powiedział marszałek Jerzy Leszczyński.

Przyznał, że biurokracja jest za duża, trzeba by ją upraszczać, ale urzędnicy też obawiają się kontroli i być może podchodzą mniej elastycznie, a za bardzo rygorystycznie do beneficjentów. Jednak kontrole różnych państwowych instytucji bardziej straszą, niż pomagają.

- Idziemy w dobrym kierunku, ale jeszcze dużo przed nami – podsumował marszałek Leszczyński.

- To, że trzeba tę biurokrację uprościć to jest oczywiste, czekamy w Brukseli 2 tygodnie od złożenia wniosku do wpłaty środków, a u nas – „rekordzista” czekał rok i trzy miesiące – dodał Dawid Cycoń.

Pomoc krajową zauważył Jan Mikołuszko – ani jeden minister nie pojawił się na Kongresie.

Lech Dzinis przyznał, że Politechnika Białostocka skorzystała i korzysta ze środków unijnych. Jego zdaniem z funduszami jest tak, że wszystko zależy od tego jak bardzo są celowe i jakiej wielkości:

- My sobie z konkursami dajemy radę. Co mieliśmy pobudować, to pobudowaliśmy korzystając z  poprzedniej perspektywy finansowej. Teraz korzystamy z kompleksowych programów szkół wyższych 3.5. W pierwszym konkursie wzięliśmy całą pulę – 12 mln zł, teraz też  składamy wnioski 2 razy po 12 mln zł.

Politechnika nie jest biznesem, ale chce z biznesem ściśle współpracować. I to w dużej mierze robi. Jednak zdaniem rektora Dzienisa w naszym województwie brakuje koła zamachowego, czegoś takiego, jakie ma Podkarpackie w postaci przemysłu lotniczego.

- W nowoczesnym świecie, by więcej osiągnąć, trzeba łączyć siły i my w tej chwili prowadzimy rozmowy z Uniwersytetem w Białymstoku by siły połączyć. Obie nasze uczelnie plasują się gdzieś na miejscach od 40. Do 50. Jeśli się połączymy staniemy się uczelnią z pierwszej 10. – dodał.

Podejmując wątek koła zamachowego Jan Mikołuszko zauważył, że Podlaskie jest stolicą w zakresie budownictwa drewnianego.

- Zróbmy tutaj Drewnopolis, na wzór Hydropolis – centrum nauki i wiedzy o wodzie we Wrocławiu. Mamy puszczę, mamy biznes i mamy współpracę z uczelniami.

Jaka będzie Polska Wschodnia 2030?

- To świetna idea, tym będziemy się promować na EXPO w Dubaju – dodał marszałek Leszczyński. – A mamy jeszcze kilka atutów, jesteśmy województwem zielonym, bazujemy na rolnictwie a nasze firmy mleczarskie są bardzo prężne, gdyby się połączyły byłyby potęgą. Na bazie rolnictwa rozwinął się przemysł maszynowy, do tego klastry, np. metalowy, który w perspektywie ma budowę Fabryki 4.0

Problemem może być natomiast brak rąk do pracy, co już odczuwają przedsiębiorcy z Podlaskiego.

- Lekko nie jest. Młodzi ludzie, którzy się tu kształcą, uciekają – powtarzali paneliści – I to jest dla nas zadanie do odrobienia – jak ich zatrzymać.

Rezerwy Jan Mikołuszko widziałby w rolnictwie. W Niemczech w rolnictwie pracuje – 1,4 proc,; w Wielkiej Brytanii – 1,1 proc.; w Polsce – 16 proc., a w Podlaskiem – 30 proc. Gdyby na Podlasiu zejść do krajowego poziomu, można by tych ludzi uaktywnić zawodowo w innych dziedzinach (ale jak to zrobić nie ma na razie pomysłu), bo wspomaganie się pracownikami ze Wschodu może się okazać złudne.

- Jest problem mentalnościowy - przyznał marszałek Leszczyński – Jest dobra pomoc socjalna i rządowa, a to nie zachęca do aktywności zawodowej. Nie krytykuję pomocy socjalnej, ale nie wiem, czy idziemy w dobrym kierunku.

- Ja już od kilku lat walczę o pracownika z Doliną Lotniczą – dodał Dawid Cycoń. Pracownicy z Polski Wschodniej są dużo lepszymi pracownikami niż pozostali, przyzwyczajają się do firmy i jak się im stworzy dobre warunki, bardzo dobrze pracują i zostają na długie lata.

Mimo wszystko paneliści optymistycznie widzą regiony Polski Wschodniej i swoje firmy w 2030 r.

Unibep będzie nadal firmą międzynarodową, ale z polskim kapitałem, tyle że dwukrotnie większą, jak twierdzi Jan Mikołuszko. Dawid Cycoń widzi swoją firmę jako polską Nokię lub polskiego Apple.

- Ja swoją firmę widzę ogromną i wciąż z siedziba w Białymstoku – dodała z uśmiechem Katarzyna Rutkowska.

(at)